Leren van Kieswijzer

Voor de Kennisland Kieswijzer waren 22 stellingen geformuleerddie in de ogen van Kennisland richtinggevend zijn voor deNederlandse kenniseconomie. Vervolgens is gekeken hoe deverkiezingsprogramma’s van de politieke partijen aan dezestellingen beantwoorden. Want alle politieke partijen spraken inhun programma’s over het belang van de kenniseconomie, maar hoedaarmee om te gaan verschilde behoorlijk. Met deze Kieswijzerkonden mensen kijken welke partij het beste paste bij hun visie opde kenniseconomie. Bijna 4300 mensen hebben de kieswijzer volledigingevuld en zich laten adviseren over wat het beste bij hen zoupassen.

Welke kenniscoalitie scoort het hoogst?

De vervolgvraag is natuurlijk welke coalitie dan de voorkeur heeftonder de deelnemers van de Kennisland Kieswijzer. Op basis van deuitkomsten is hier een inschatting van te maken. Uitgaande van hetaantal behaalde zetels en de uitsluiting van de PVV door PvdA,GroenLinks en D66 zijn er verschillende coalities mogelijk gelet opde adviezen uit de Kennisland Kieswijzer.

Duidelijk favoriet is de Paars plus-coalitie van VVD, PvdA, D66 enGroenLinks met 84%. Deze wordt gevolgd door een coalitie van VVD,PvdA, CDA en D66. Een grote coalitie van alleen VVD, PvdA en CDAkrijgt slechts een score van 29%. Opvallend genoeg is de variantdie als eerste verkend werd -die van VVD, PVV en CDA- met 25%volgens de deelnemers het minst aanspreekt.

De inhoudelijke zwaartepunten

Niet verrassend vindt 85% dat er ondanks de bezuinigingenextra geïnvesteerd moet worden in onderwijs. 78% van de kiezersvindt dat kinderen met een (taal)achterstand moeten deelnemen aanvoorschools onderwijs. En 77% vindt dat individuelesalarisverschillen tussen docenten groter mogen worden,bijvoorbeeld op basis van presteren of zwaarte/inhoud van defunctie.

Een kleine meerderheid van 56% vindt dat hogescholen enuniversiteiten mogen selecteren aan de poort, 27% vindt juist vanniet. Over de invoering van een sociaal leenstelsel ter vervangingvan de huidige basisbeurs zijn de meningen verdeeld. Met 34%voor en 45% tegen scoren de tegenstanders ietshoger.

Onderzoek en innovatie: meningen vaak verdeeld 

Precies 50% vindt dat Nederland niet overal goed in kanzijn en daarom bij het onderzoeks- en innovatiebeleid moet kiezenvoor een beperkt aantal sleutelgebieden. 27% is het daarmee juistoneens. Opvallend is dat er flinke verdeeldheid heerst over devraag of er moet worden gesneden in de subsidieregelingen enuitvoeringsinstanties voor innovatie. 38% vindt van wel, 36% vindtvan niet en 26% heeft geen mening. 61% van de stemmers vindt dat ereen verruiming van de urennorm voor ZZP’ers moet komen, zodat hetgemakkelijker wordt om in aanmerking te komen voor de fiscalevoordelen.

Of het Innovatieplatform moet blijven? Dat zal velen een zorg zijn,zelfs als het verantwoordelijk wordt voor verdeling van onderzoeks-en innovatiegelden. Want 64% heeft geen mening hierover. Van 28%mag het Innovatieplatform blijven, 8% vindt van niet.

Cultuur en creatieve industrie: meer zelf doen

62% van de kiezers vindt dat culturele instellingen eengroter deel van hun inkomsten zelf moeten verwerven, 22% is daartegen. 60% vindt dat behoud van cultureel erfgoed prioriteitverdient bij het cultuurbeleid, slechts 15% is het daarmeeoneens.

43% van de mensen wil dat kunst en cultuur een belangrijkere rolgaan spelen in het onderwijs, 31% vindt dit onnodig. 43% van dedeelnemers vindt het bovendien belangrijk dat de overheid deontwikkeling van de creatieve industrie stimuleert, 23% vindt datcreatieve bedrijven hun eigen boontjes moeten doppen.

Overheid: minder loketten, lagen en ministeries

Liefst 89% van de invullers is van mening dat het terugdringen vanbureaucratie naast het schrappen van regels ook het samenvoegen vanloketten en het stroomlijnen van procedures betekent. Minder regelsis niet genoeg om bureaucratie te bestrijden, is deboodschap.

Een meerderheid wil dat de overheid krimpt door het aantalministeries te beperken (60%), maar ook door niet meer dan tweebestuurslagen betrokken te laten zijn bij de vaststelling en deuitvoering van beleid en het toezicht hierop (68%). Zou dituitgangspunt gehanteerd worden, zoals sommige partijen in hunprogramma hebben staan, dan heeft dat verregaande gevolgen voor deverdeling tussen Rijk, provincie en gemeente. 58% vindt dat deoverheid gebruik moet maken van open standaarden en open sourcesoftware.

Auteursrecht en media: hervormen noodzaak

Het auteursrecht is in het huidige internettijdperk niet meergeschikt en moet worden hervormd, vindt maar liefst 73% van destemmers. Bovendien hoort toegang tot internet een grondrecht in dekennissamenleving te zijn. Er moet dus geen downloadverbod komenwaarbij gebruikers kunnen worden afgesloten, zegt 76%. En 75%steunt het voorstel dat netwerkneutraliteit van het internetwettelijk wordt vastgelegd, zodat internetproviders niet mogeningrijpen op het internetgedrag van individuele gebruikers.

76% van de mensen vindt dat publieke fondsen voor media niet alleentoegankelijk moeten zijn voor omroepen en kranten, maar ook voornieuwe media. Dat zou een schokgolf betekenen voor Hilversum.Digitalisering biedt nieuwe kansen voor de media, maar ook nieuweuitdagingen. Daarom moet volgens 69% van de deelnemers samenwerkingtussen publieke omroepen en kranten worden gestimuleerd ominnovatie te bevorderen.

Hoe wat een nieuw kabinet dan doen?

Het eindbeeld is eigenlijk opmerkelijk helder na het analyseren vande 4.269 deelnemers aan de Kieswijzer. Het liefst zou D66 in eenkabinet moeten stappen, als het kan met VVD, PvdA en GroenLinks.Dat nieuwe kabinet investeert in onderwijs en zorgt ervoor datkinderen eerder naar school gaan. Maar het laat ook meerverschillen toe. Tussen de salarissen van docenten bijvoorbeeld,maar ook door selectie aan de poort van het hoger onderwijs toe testaan.

Of studenten straks een sociaal leenstelsel krijgen, is nog devraag. Datzelfde geldt voor keuzes op het gebied van onderzoek eninnovatie. Veel interesse om het Innovatieplatform te behouden iser niet. Met de overheid kan het wel wat minder, niet alleen watbetreft regels maar ook loketten, bestuurslagen enministeries.

Ook de cultuursector moet meer voor zichzelf zorgen. De steun voorde creatieve industrie is er wel, maar weinig overtuigend.Duidelijk is dat het auteursrecht hervormd moet worden en hetinternet gewoon open moet blijven voor iedereen. En dat detraditionele media meer moeten innoveren.