Beter leren en beter toepassen
Niet alleen weten wat je leert, maar ook hoe je zelf als student het beste leert, zorgt ervoor dat pabo-studenten gemotiveerder zijn. Bovendien gaan zij het geleerde dan beter toepassen in de praktijk. Hoe zij dit kunnen ontwikkelen, onderzocht Emmy Vrieling en past het voor het het HO toe.
Want het blijkt dat hoe je het beste leert, je niet uit je zelf leren en sturen. Het geleidelijk ontwikkelen van docentsturing naar studentsturing binnen leerprocessen is de sleutel tot succes, concludeert Vrieling in haar OU-onderzoek ‘Promoting self-regulated learning in primary teacher education’.
Klaar voor goede start voor de klas
Recente studies hebben aangetoond dat het zelf kunnen sturen van je leerproces bijdraagt aan succesvolle prestaties van studenten, maar dit was nog nooit onderzocht op pabo’s. Vrieling richtte haar promotieonderzoek op lerarenopleiders die pabo-studenten moeten klaarstomen voor een goede start als leraar. Om hen te ondersteunen bij het invoeren van zelfgestuurd leren, voerde ze een literatuurstudie uit en ontwikkelde op basis daarvan een model met ontwerpprincipes.
De onderzoekster benadrukt dat de ontwerpprincipes van belang zijn om zelfgestuurd leren van pabo-studenten tot een succes te maken. En dan werkt het ook, heeft het onderzoek uitgewezen: leraren in opleiding zetten meer metacognitieve leervaardigheden in, zoals het nadenken over eigen leerdoelen, en krijgen meer zelfvertrouwen in hun werk.
Bruikbaar voor heel het HO
De lerarenopleider moet stapsgewijs kennis overdragen, metacognitieve vaardigheden bijbrengen en laten zien hoe het moet. ‘Een goed voorbeeld hiervan is elkaar feedback geven’ zegt Vrieling. ’Leer studenten wat het is, waar ze op moet letten, geef aan hoe je het moet doen en oefen de techniek. Zo leren studenten hun eigen leren te sturen.’
Verder geldt er een aantal voorwaarden bij het inrichten van zo’n leeromgeving. Daarnaast moeten studenten hun eigen werk kunnen beoordelen en samenwerken bij grote opdrachten zodat ze van en met elkaar leren. Vanuit het model met algemene principes ontwikkelde Vrieling een assessment-instrument.
Dit instrument geeft concrete handvatten voor het toepassen van de principes in de praktijk. Alle docenten in het hoger onderwijs kunnen gebruikmaken van het model en het instrument, al is dit laatste specifiek ontwikkeld voor opleiders van pabo-studenten.
