Hospitaal geen haringkar

Nieuws | de redactie
22 november 2012 | Het gebruik van rankings leidt bij bestuurders van ziekenhuizen tot strategisch gedrag. Scores kloppen vaak niet en eindoordelen zijn arbitrair. Gerrit Dijkstra en Maarten Haverkamp maken gehakt van de ‘lijstjescultuur’. “Ziekenhuizen zijn geen oliebollen of haringen.”

De ziekenhuis-beoordelingen van het AD en van Elsevier zijn voor een deel “nietszeggend”, omdat “de gegevens deels onbetrouwbaar, de meetmethodes aanvechtbaar en de eindoordelen arbitrair zijn”, zo stellen onderzoekers Dijkstra (De Haagse Hogeschool & Universiteit Leiden) en Haverkamp (De Haagse Hogeschool) in het recent gepubliceerde Applied Research Today.

Eind mei 2011 werd bekend dat in het Maasstad Ziekenhuis te Rotterdam op de intensive care een uitbraak was geconstateerd van de klebsiella bacterie. Dit is een bacterie die niet meer gevoelig is voor zelfs de meest zware antibiotica. Voor patiënten die al ernstig ziek zijn, kan dit fataal zijn. Na enkele maanden kreeg het ziekenhuis de uitbraak onder controle en na juli 2011 zijn er geen nieuwe gevallen meer geconstateerd.

Mediagericht

In de media werd het ziekenhuis ernstig bekritiseerd omdat medewerkers al vele maanden op de hoogte waren van de uitbraak en daar door de leiding van het ziekenhuis niet of nauwelijks op was gereageerd. Dit leidde uiteindelijk tot het aftreden van de Raad van Bestuur en de Raad van Toezicht van het ziekenhuis.

De nieuwe leiding van het ziekenhuis besloot tot het instellen van een zwaar opgetuigd extern onderzoek, onder leiding van oud-SG Wolter Lemstra, die eind maart een rapport afleverde met de titel ‘Oog voor het onzichtbare’.

Een van de meest opvallende constateringen uit het rapport betreft de rol die de scorelijstjes van het Algemeen Dagblad en Elsevier hebben gespeeld bij de strategie van de leiding van het ziekenhuis. In deze lijstjes wordt aangegeven welke ziekenhuizen in Nederland het beste en het slechtste scoren. Daarbij is tevens opmerkelijk dat het Maasstad Ziekenhuis in 2010 volgens de ranking van het Algemeen Dagblad behoorde tot de vijf beste ziekenhuizen van ons land (plaats nummer 5 in de lijst van de ongeveer honderd Nederlandse ziekenhuizen).

Wat is kwaliteit?

Probleem bij genoemde media is dat er geen eenduidige definitie van kwaliteit wordt gehanteerd. De onderzoeken richten zich op verschillende kenmerken van kwaliteit. Het containerbegrip ‘kwaliteit’ wordt dan snel bron van verwarring.

Daarnaast worden gegevens aangeleverd door de bestuurders van ziekenhuizen zelf, wat strategisch gedrag opwekt en de betrouwbaarheid van de gegevens in negatieve zin beïnvloedt. Ten slotte blijken er fouten te zitten in de toegekende scores. Kortom, de gegevens zijn deels onbetrouwbaar, de meetmethodes zijn aanvechtbaar en de eindoordelen zijn arbitrair.

Een exemplaar van Applied Research Today, met daarin ook artikelen over ‘Tijd en Het Nieuwe Werken’ en over de effectiviteit van de Haagse aanpak om overgewicht bij kinderen te bestrijden, kunt u hier gratis downloaden.


«
Schrijf je in voor onze nieuwsbrief
ScienceGuide is bij wet verplicht je toestemming te vragen voor het gebruik van cookies.
Lees hier over ons cookiebeleid en klik op OK om akkoord te gaan
OK