Digitale wereld in Moskou
Het Nederlands hoger onderwijs heeft Rusland als kennispartner herontdekt, met dank ook aan het Peter de Grote Jaar, maar het HBO is daarin nog erg afwezig. Een grote uitzondering mag men daarbij Inholland-lector Digital World, Frans van der Reep wel noemen. Zijn werk, waaronder zijn vaste columns op ScienceGuide, wordt in Rusland verspreid en leidt tot boeiende kennisdeling.
Zo gaf hij dit weekend gastelessen in Moskou en deed daar voor het Nederlands hoger onderwijs boeiende ervaringen op. Zijn ‘Rode Plein dagboek’ leest u hier.
“Grappig hoe dingen soms kunnen lopen. Mijn Russische artikelen, uit het Nederlands vertaald door Inholland-collega Tatiana Barchuk, zijn daar opgepikt door Moskou State University. Dit heeft ertoe geleid dat ik daar afgelopen vrijdag, 20 september, gastles mocht geven. Dat begon eerst formeel en warm met een welkom door de decaan van de faculteit ‘Global Studies’.”
“Zo’n gastcollege is niet alleen naar de inhoud een bijzondere ervaring. Je leert er de cultuur van de kennissector en het onderwijs van een land van binnenuit door kennen. Russische studenten hebben een ander begrip hebben van interactie dan u en ik. Het hele idee van open vragen stellen als docent en de student daarmee de ruimte geven voor een eigen antwoord, zoiets is men duidelijk niet gewend.”
Context drives meaning
“Men is ook als universiteitsstudent niet echt vertrouwd met begrippen als top-down en bottom-up. De studenten luisteren precies, maar net als bij ons natuurlijk wordt de informatie in het eigen referentiekader ingepast. Gelukkig trouwens wordt het uitzicht voor de docent op zijn groep toehoorders niet alleen bepaald door smartphones…”
“Als vreemdeling door Moskou lopen geeft je een heel concrete ervaring van hoe belangrijk informatie is. Je beleeft aan den lijve hoe veel informatie wij elkaar geven, zonder dat wij dit als burgers en ‘consumenten’ doorgaans in de gaten te hebben. Metrostations zonder naamaanduiding, dat werkt bijvoorbeeld niet echt voor een vreemdeling. Als je niet weet wat je ziet, ‘wat te doen’, om Lenin te citeren? Dat geldt zeker voor een vreemdeling in metropool Moskou. Context drives meaning.”
“Rusland blijft cultureel een feest. Ik vond het geweldig dat ik een prachtig concert in het Tsjaikovski-huis mocht bijwonen. Daarvoor had ‘men’ zowaar een kaartje weten te ritselen.”
Kansen voor SURF in Rusland
“Er liggen, nu zeker en eens te meer in het kader van het Nederland-Rusland jaar, geweldige kansen voor samenwerking. Men is zeer geïnteresseerd in het gebruik van nieuwe media in het onderwijs. Ons land heeft op dit terrein veel te bieden. De voortrekkersrol wereldwijd van SURF moeten we niet onderschatten in contacten als die met een wereldmacht als Rusland.”
“Een paar concrete suggesties leg ik daarom nu maar meteen op tafel. Wat als SURF zijn ervaringen en relevante content ook naar het oosten toe ter beschikking zou stellen? Wat als SURF concreet samenwerking met het HO in Rusland zou ontwikkelen? Wat als we volgend jaar ter gelegenheid van de Hannover Messe, waar Nederland een prominente rol mag invullen, de resultaten van deze hightech onderwijs- en onderzoeksamenwerking etaleren? Wordt wat mij betreft vervolgd.”
