Gun vwo goede mix docenten
Marco Snoek, Ron Oostdam, Arie Wilschut, Ed van den Berg en Ruben Fukkink zijn lectoren bij bij het Kenniscentrum Onderwijs en Opvoeding van de Hogeschool van Amsterdam. Ron Oostdam en Ruben Fukkink zijn tevens hoogleraar bij de Universiteit van Amsterdam. Samen leggen zij de beleidsmakers in Den Haag en de opleiders van leraren in HBO en WO een nadere visie voor over het vraagstuk van de docent in het vwo. Is de scholier daar gebaat bij alleen docenten met een WO-opleiding?
Aannemelijk, maar….
“De VVD stelde onlangs voor dat leerlingen in de bovenbouw van het VWO alleen nog maar les moeten krijgen van docenten met een academische master. Die docenten worden opgeleid aan universiteiten waar ze na een vierjarige vakinhoudelijke master nog één jaar een aanvullend mastertraject volgen om hun eerstegraads lesbevoegdheid te halen. Dergelijke docenten kennen de universiteit van binnen uit en zouden volgens de VVD daarmee vwo-leerlingen het beste kunnen voorbereiden op een wetenschappelijke vervolgcarrière. Dat klinkt aannemelijk, maar toch zijn er kanttekeningen bij dit voorstel te plaatsen.
In Europa is afgesproken dat binnen het hoger onderwijs alleen nog maar gewerkt wordt met bachelor- en masterkwalificaties. Om recht te doen aan het verschil tussen de wetenschappelijke en het praktijkgerichte karakter van universiteiten respectievelijk hogescholen is in Nederland daarom een nuancering gemaakt tussen academische en professionele bachelor en master kwalificaties. Kwalificaties die staan voor eenzelfde bekwaamheidsniveau, maar wel vanuit een verschillende oriëntatie.
Andere route, andere oriëntatie
Op dit moment wordt in de bovenbouw van het voortgezet onderwijs les gegeven door eerstegraads leraren met een academische of hbo-achtergrond. En hoewel er verschillen zijn qua opleidingstraject gaat het in beide gevallen om volledig gekwalificeerde en bevoegde leraren.
In vergelijking met de universitair geschoolde docenten hebben de hbo-masters een andere route gevolgd. Zij hebben een vierjarige bachelor opleiding gedaan, waarin ze hun passie voor een vak hebben ontwikkeld. Niet vanuit een oriëntatie om actief bij te dragen aan de wetenschappelijke ontwikkeling van dat vak, maar vanuit het perspectief om hun passie voor het vak te delen met leerlingen en hen te ondersteunen in het leren van dat vak. Na een aantal jaren les te hebben gegeven, hebben zij er vervolgens voor gekozen door te groeien naar een eerstegraads bevoegdheid via een professionele master. Dat betekent drie jaar aanvullende verdieping van (wetenschappelijke) vakkennis, aangevuld met onderzoek naar het lesgeven in dat vak.
Ook vwo’er komt in de beroepspraktijk
Hun opgedane leservaring krijgt tijdens deze professionele master een aanzienlijke verdieping. Eerstegraads leraren met een hbo-achtergrond brengen dus niet alleen zeven jaar studie naar vak en didactiek mee naar de bovenbouw van het vwo, maar ook veel onderwijservaring.
Het voorstel van de VVD is een poging om een krampachtige scheiding aan te brengen tussen wetenschappelijke gerichtheid en praktijkgerichtheid, een scheiding die in onze ogen onwenselijk is voor de samenleving, voor scholen en zeker ook voor vwo-leerlingen. Natuurlijk is binnen de bovenbouw van het voortgezet onderwijs een goede oriëntatie op het wetenschappelijk bedrijf van belang, maar niet alleen. Leerlingen zullen namelijk voor het grootste deel uiteindelijk in de praktijk van bedrijven en instellingen komen te werken.
Voor de bovenbouw van het vwo is daarom een goede mix van leraren met een academische en professionele masterkwalificatie verreweg te prefereren boven een lerarenteam dat uitsluitend bestaat uit universitair geschoolde docenten. Bovendien vraagt het voorbereiden van leerlingen op een vervolgstudie nog wel iets meer dan kennis van de cultuur en mores van de universiteit. Het vraagt gewoon om hele goeie en gekwalificeerde leraren.”
Marco Snoek, Ron Oostdam, Arie Wilschut, Ed van den Berg en Ruben Fukkink
