Open Access als ideologie

Nieuws | de redactie
14 november 2013 | ‘Mag ik deze artikelen in een reader opnemen?’ En, ‘wanneer is er sprake van plagiaat?’ Onderzoekers, docenten en studenten kunnen met deze vragen bij een website van de HAN terecht. “Er is belastinggeld aan besteed en dan vinden wij dat deze informatie voor iedereen toegankelijk moet zijn.”

Sinds april vorig jaar is de site in de huidige vorm in de lucht, maar al sinds 2009 wordt het onderdeel over bronvermelding gebruikt door onderzoekers en studenten van de hogeschool, vertelt Maarten Hekman, coördinator Digitaal Studiecentrum van de HAN.

“De eerste versie van de website zijn we begonnen na aanleiding van vragen van onderzoekers die wilden weten hoe zij de bronvermelding het beste konden aanpakken. Om dit zo goed mogelijk aan te faciliteren hebben we de APA-norm vertaald in het Nederlands én naar de Nederlandse situatie.”

De APA-norm, de richtlijn voor bronvermelding van de American Psychological Association, is tegenwoordig bijna overal binnen de HAN verplicht. Ook studenten moeten in artikelen en opdrachten op deze manier bronnen citeren. “Je ziet dat de lat voor studenten qua bronvermelding de afgelopen jaren steeds hoger is komen te liggen”, vertelt Hekman.

Pas op, straks gebruikt iedereen het

Om de vragen over auteursrecht zo goed mogelijk te beantwoorden werkt het Digitaal Studiecentrum intensief samen met de afdeling juridische zaken en het readerbureau van de HAN. “Behalve vragen over bronvermelding komen er ook veel vragen binnen over lesmateriaal. Toen kwam de uitgebreide ervaring van het readerbureau op dit onderwerp erg van pas.”

In het begin kostte de omschakeling naar Open Access nog wel de enige moeite. “Ik kreeg wel eens te horen: ‘passen jullie op dat niet iedereen deze teksten gaat gebruiken?’ Maar dat is nou juist de bedoeling,” legt Hekman uit.

Streven naar Open Access

De website Verwerken en Delen wordt zowel binnen als buiten de hogeschool veel bezocht, maar oorspronkelijke pagina’s blijven het populairst. “De bezoekersaantallen voor de pagina over bronvermelding liggen zelfs twee keer zo hoog als de startpagina van Verwerken en Delen. Als je zoekt op auteursrechten en bronvermelding kom je snel op onze pagina uit.”

Toch is een succesvolle website geen einddoel, de site maakt deel uit van de hogeschool-brede doelstelling om zoveel mogelijk publiek-gefinancierd onderzoek als Open Access beschikbaar te maken. De website valt dan ook volledig onder een Creative Commons licentie, wat betekent dat iedereen de tekst van de website mag gebruiken zolang deze maar Open Access blijft.

“Het is dus niet de bedoeling dat hij achter een login verdwijnt bij andere hogescholen of universiteiten. Er is belastinggeld aan besteed en dan vinden wij dat deze informatie voor iedereen toegankelijk moet zijn,” aldus Hekman.

Nu de website goed loopt, hoopt Hekman de publicatiecultuur van de HAN steeds breder te kunnen ondersteunen en het onderzoek van de hogeschool zo toegankelijk mogelijk te maken. “Met terugwerkende kracht zijn we bezig onderzoek onder een Open Access licentie online te zetten. Dit gaat om zeker 1500 publicaties.” Later moet ook steeds meer nieuw onderzoek op deze manier gepubliceerd worden. “Dat is wel ambitieus, maar we helpen de rest van de hogeschool graag.”


«
Schrijf je in voor onze nieuwsbrief
ScienceGuide is bij wet verplicht je toestemming te vragen voor het gebruik van cookies.
Lees hier over ons cookiebeleid en klik op OK om akkoord te gaan
OK