Innovatie als teamsport
Willen bedrijven echt duurzamer gaan produceren én succesvol innoveren, dan doen ze er slim aan hun innovatieteams anders in te richten. Diversiteit, gezamenlijke besluitvorming, historisch inzicht en begeleiding door ervaren, senior managers zijn daarbij cruciaal. Dat zijn de conclusies van het proefschrift waarop Han van Kleef op 26 maart promoveert aan Tilburg University. De uitkomsten sluiten aan op het WRR rapport ‘Naar een lerende economie’.
Duurzaam innoveren
Volgens Van Kleef is het slecht gesteld met de duurzaamheid van onze productie- en consumptiesystemen, ondanks de voortdurende aandacht ervoor. “Bedrijven moeten op andere manieren innoveren om vooruitgang naar duurzame ontwikkeling te boeken”, aldus de promovendus.
Van Kleef deed casestudies in drie Nederlandse papierfabrieken. Hij onderzocht welke factoren in het innovatiemanagement ervoor zorgen dat niet alleen de bedrijven tevreden zijn met de innovaties, maar dat deze ook tegemoetkomen aan sociale en ecologische belangen en bijdragen aan een meer duurzame ontwikkeling.
Theoretisch besef alléén niet voldoende
Van Kleef laat zien dat in een divers projectteam de historische analyses van de economische, sociale en ecologische achtergronden van knelpunten dieper zijn en de leereffecten groter. De ontwikkelde innovaties sluiten hierdoor beter aan op praktijkvraagstukken. Dit effect treedt op als geen van de deelnemers de besluitvorming kan domineren. Fricties en spanningen verdiepen de leerprocessen, mits de deelnemers ervoor zorgen dat wrijvingen niet escaleren tot conflicten.
Meer ervaren, senior managers die vooral een open communicatie binnen de overlegstructuren nastreven, spelen hierbij een belangrijke rol. “De gangbare nadruk op ambities, toekomstvisies en snelle resultaten hinderen de leerprocessen die nodig zijn voor meer duurzame én innovatieve uitkomsten. Stel je bedrijf open voor de invloed van andere partijen,” aldus Van Kleef.
Willen bedrijven echt duurzamer innoveren, dan is theoretisch besef alléén niet voldoende om de nieuwe aanpak te realiseren. “Voortdurende oefening in de praktijk, in teamverband, is nodig om de complexe dynamiek van sociale vraagstukken en innovatie te leren hanteren. Elk innovatieteam zou een senior interne of externe begeleider moeten hebben. Alleen zo garandeer je de noodzakelijke aandacht voor het leerproces en de communicatie.”
