Transfer in topkennis
Deze transfer is dan ook meteen het startsein voor de oprichting van zo’n nieuw Europees instituut voor moleculaire beeldvorming, het Maastricht MultiModal Molecular Imaging instituut, dat M4I. Prof.dr. Ron Heeren stapt in dit kader over van Amsterdam naar de rol van universiteitshoogleraar en Limburg Chair op het gebied van de moleculaire beeldvorming in Maastricht. Hij wordt tevens mededirecteur van M4I. Met hem komen nog zo’n 20 collega-onderzoekers naar Maastricht.
De afgelopen jaren heeft Heeren met zijn groep in Amsterdam aan het FOM-instituut AMOLF gewerkt aan innovatieve moleculaire beeldvormingstechnieken, waaronder de massamicroscoop. Met Dat instrument zijn onderzoekers in staat om in een enkel experiment duizenden moleculen direct, snel en gevoelig op cellen en weefselcoupes in kaart te brengen. Deze diagnostische informatie is cruciaal voor personalized medicine, ook wel de gezondheidszorg van de toekomst.
Fundamentele impuls
Met de juiste moleculaire informatie wordt medicatie voor patiënten beter op hun individuele behoeftes afgestemd. In een vroeg stadium wordt bepaald welke medicatie wel of niet zal aanslaan. Dit verbetert kwaliteit van leven en drukt de kosten van de gezondheidszorg.
Het fundamentele onderzoek wordt in Maastricht verder ontwikkeld en ingezet voor klinisch onderzoek, forensisch onderzoek, onderzoek aan het culturele erfgoed en nieuwe slimme biomaterialen die op de Chemelot campus het licht zien. Hiermee krijgen het onderwijs en onderzoek op het gebied van de geavanceerde instrumentatie in Zuid-Limburg een belangrijke impuls.
Interdisciplinair denken en werken
Een belangrijke drijfveer voor Heeren om de overstap te maken was de inbedding van het instituut in klinisch georiënteerd onderzoek bij het MUMC+. De door hem en zijn groep ontwikkelde technieken zijn dusdanig gerijpt dat het tijd is om ze ook in een klinische omgeving toe te gaan passen. De groep maakte deel uit van het Netherlands Proteomics Centre en neemt deze kennis en infrastructuur mee naar Maastricht om ze daar binnen de zogeheten Kennis As te verankeren en uit te breiden. De Kennis As is een tienjarig investeringsprogramma, waarmee de UM en andere kennisinstellingen met de steun van de provincie grootschalig in de kenniseconomie investeren.
Heeren’s visie op interdisciplinair onderzoek dat de faculteitsgrenzen overstijgt is daarbij een wezenlijke drijfveer voor vernieuwingen. “Onderzoek doe je niet meer alleen. Onze onderzoeksvragen zijn zo complex geworden dat we de antwoorden juist in samenwerking moeten vinden. De nabijheid en toegankelijkheid van de nieuwe groepen van Peter Peters en Clemens van Blitterswijk, maar ook van andere gevestigde UM-onderzoekers, zorgt voor directe toegang tot unieke materialen en technieken, die we binnen M4I willen samenbrengen. Het groeiende hoogwaardige technologische kennispotentieel en wetenschappelijke kwaliteit maakten de keuze voor Maastricht makkelijk.”
Maatschappij doen profiteren
Heeren maakt bovendien zijn onderzoek concreet in nieuwe toepassingen, bijvoorbeeld met het door hem gestarte bedrijf Omics2Image. “Valorisatie is een van de drijfveren van mijn onderzoek. Het heeft weinig zin om in technologieontwikkeling te investeren als de maatschappij daar ook niet van profiteert. Het merendeel van het instrumentatie onderzoek gebeurt dan ook in nauwe samenwerking met industriële partners. Dat blijven we in Maastricht ook doen.”
Collegevoorzitter Martin Paul ziet deze ontwikkelingen als een signaal dat “de Kennis As werkt. We kunnen deze wetenschappers nu een onderzoeksomgeving en –infrastructuur bieden die zijn weerga nauwelijks kent. Voor de groei en ontwikkeling van de UM zijn deze nieuwe onderzoeksgroepen van eminent belang. En de Limburgse economie profileert er volop van mee.”
De provinciale overheid heeft de ‘Limburg Chair’ in het leven geroepen voor hoogleraren die een verbindende schakel vormen tussen innovatieve ontwikkelingen die een centrale rol kunnen spelen in de Kennis As. Na prof. Peter Peters wordt Heeren nu de tweede wetenschapper die een dergelijke Chair bezet.
