Studeren voor de poort
“Wanneer studenten in de eerste maanden, van de studie geen goede resultaten behalen, is de kans op uitval in het eerste jaar heel groot is. Uitval is een teleurstellende ervaring voor studenten die zich erop hebben verheugd er iets van te gaan maken en voor de instelling die in de planning met meer studenten rekening moet houden dan er zullen zijn.
Leren studeren
Om dit te voorkomen is het goed studenten voor de poort te laten studeren. In Utrecht moeten scholieren in het voorjaar voorafgaand aan hun echte studiestart thuis studiestof bestuderen, opdrachten maken, eerstejaarsonderwijs volgen en een toets maken, die beoordeeld wordt zoals in het eerste studieonderdeel. Zo beginnen ze als het ware al aan de studie voor ze ingeschreven zijn. Op basis van feedback en een gesprek over de ervaringen en de resultaten van de matching kunnen ze realistisch afwegen of ze echt aan deze studie moeten beginnen.
Deelname aan matching is sinds 2013, een jaar eerder dan aan andere universiteiten, verplicht aan de Universiteit Utrecht voor alle aanstaande studenten van opleidingen zonder fixus of selectie; wanneer studenten niet komen opdagen worden ze niet toegelaten. Aan het begin van hun tweede studiejaar blijkt de uitval van de studenten die in 2013 aan matching deelnamen gemiddeld met 12% te zijn gereduceerd ten opzichte van de studenten die in 2012 zijn gestart.
Dat is fors, zeker gezien het toch al relatief hoge studierendement in Utrecht. De daling zien we als een indicatie dat matching gecombineerd met een onderwijsconcept van intensief onderwijs en een goede begeleiding vooral in de eerste weken van de studie werkt. Natuurlijk helpen ook overheidsmaatregelen zoals een ander studiefinancieringsregime om de uitval te verminderen. Uit onze evaluaties blijkt dat studenten matching ook heel nuttig vinden.
Matching nog geen onverdeeld succes
Matching is nog wel minder succesvol dan we zouden willen. Deelname aan matching heeft niet iedere student die later blijkt uit te vallen op andere gedachten gebracht, ondanks de gesprekken daarover. Scholieren die hun zinnen op een studie hebben gezet stappen daar blijkbaar niet gemakkelijk van af.
Onze evaluaties laten zien dat het tegenvallen van de studieactiviteiten bij matching studenten niet meteen hun studiekeuze laat heroverwegen. Studenten die de studie gestaakt hebben zeggen opvallend vaak dat de studie tijdens de matchingsactiviteiten minder leuk of moeilijker leek dan gedacht. Ze veronderstelden ten onrechte dat het in het echt wel mee zou vallen.
Om matching nog succesvoller te maken, moet worden ingezet op intensievere samenwerking tussen het hoger en voorgezet onderwijs. Decanen in het voorgezet onderwijs geven aan dat ze vertrouwen hebben in studeren voor de poort, maar dat ze hun leerlingen er onvoldoende op kunnen voorbereiden.
Begin eerder met keuzeproces
We denken dat een specifieke voorbereiding niet nodig is: het hele vwo is zoals de naam al zegt een voorbereiding op het studeren en dus op de matching. Decanen spelen ook graag een rol bij het bespreken van de feedback; hoewel niet eenvoudig willen we dat graag realiseren.
Matching moet duidelijker worden gepositioneerd als het laatste onderdeel van het hele keuzeproces vanaf de oriëntatie die al begint in het vierde leerjaar van het vwo. Het moet het eindpunt zijn van een proces waarin aanstaande studenten wel open moeten staan om ingrijpend anders over hun toekomst te gaan denken. Pas dan kan matching volledig een functie vervullen.”
Prof. Dr. Theo Wubbels is Admissions Dean van de Universiteit Utrecht
