Minder regeldruk vergt lange adem

Nieuws | de redactie
19 februari 2015 | “De ruimte om winst te boeken is beperkt” bij de regeldruk in HBO en WO, schrijft minister Bussemaker aan de Kamer. “Herijking van de bestuurlijke verhoudingen” door “lange termijn stappen” moet dit verhelpen.

In haar voortgangsrapportage over de ‘Aanpak Regeldruk Onderwijs 2013-2014’ meldt Bussemaker, dat de HO-tour en Strategische Agenda moeten leiden tot “een visie op de bestuurlijke verhoudingen” in het Hoger Onderwijs. Zolang “bestaande arrangementen ongewijzigd blijven” zal van minder toezichtregel en andere bestuurlijke en administratieve lasten weinig sprake zijn.

Ruimte is beperkt

“De ruimte om winst te boeken is echter beperkt wanneer bestaande arrangementen en taken van toezichthoudende en uitvoeringsorganisaties ongewijzigd blijven. Daarom zetten we voor de lange termijn stappen voor het verminderen van de regeldruk door met het hoger onderwijsveld in gesprek te gaan over de mogelijkheden tot herijking van de bestuurlijke verhoudingen in het hoger onderwijs. In de Strategische Agenda hoger onderwijs en onderzoek wordt een visie op de bestuurlijke verhoudingen opgenomen, waarbij de ambitie is dat instellingen meer ruimte krijgen om sneller in te kunnen spelen op veranderingen in hun omgeving.”

Rond borging en visitatie is wel meer mogelijk. “Bij de doorontwikkeling van het accreditatiestelsel staat het verminderen van ervaren lasten en verdiend vertrouwen meer belonen centraal. Het accreditatiestelsel wordt met het oog hierop meer fundamenteel bezien in een interactief proces met het veld. In het voorjaar wordt het advies van de stuurgroep over de doorontwikkeling van het accreditatiestelsel verwacht. Vervolgens zullen de voorgenomen contouren van de doorontwikkeling van het accreditatiestelsel aan uw Kamer worden gestuurd.”

Stofkammen van wetten

De beperking van de regeldruk is in elk geval geen zaak van het stofkammen van wetten en voorschriften vanuit OCW zelf of de overheid alleen. Bussemaker wil ook steeds kijken “naar wat er achter ligt. Soms vormt immers niet de regel het knelpunt, maar het feit dat niet duidelijk is wat het effect van de regel zal zijn.” Veel regels van de overheid zijn immers uitvloeisels van wensen van het veld, de Kamer en koepelorganisaties die hun opvattingen en belangen via publieke voorschriften willen realiseren.

“We kijken naar alle vormen van regeldruk waar professionals mee te maken hebben, ongeacht waar die vandaan komt. Of het nu gaat om beleid en wet- en regelgeving vanuit OCW (of andere departementen en overheden), om eigen regels en afspraken binnen scholen en instellingen of om de cao’s. Ook kijken we naar het toezicht van de inspectie. Omdat knelpunten vaak het resultaat zijn van de interactie tussen verschillende partijen, ligt de oplossing vaak ook in samenwerking tussen die actoren. Voor de professionals in het onderwijs maakt het niet uit waar een knelpunt vandaan komt, als het maar opgelost wordt.”

OCW-ambtenaren lopen mee

“Soms laat de discussie over regeldruk het ongemak zien rondom vraagstukken van vertrouwen en controle: hoeveel moeten en willen we weten en waarom, en wie heeft welke verantwoordelijkheid. Daarom kijken we ook naar thema’s als betrokkenheid van het veld bij totstandkoming van regels, toezicht en verantwoording, en omgang met regels. Dit sluit aan bij een bredere trend in de publieke sector, waarbij de aanpak (en voorkomen) van regeldruk meer wordt gezocht in aandacht voor samenwerking, verdiend vertrouwen, gedeelde verantwoordelijkheid, ruimte voor experimenteren en goede onderlinge relaties.”

“Om ambtenaren te laten ervaren waar zij in de dagelijkse praktijk tegenaan lopen en hoe dat tot regeldruk en werkdruk leidt, voert OCW een participatief onderzoek uit naar regeldruk en werkdruk onder leraren, i.s.m. de Lerarenkamer en de Hanzehogeschool Groningen. OCW-ambtenaren lopen een periode mee met leraren en verzamelen via de onderzoeksmethodiek van participatieve observatie informatie. Enerzijds vergroot dit de kennis van de onderwijspraktijk bij beleidsambtenaren, die kan bijdragen aan goede beleidsontwikkeling, anderzijds verwerkt het onderzoeksteam van de hogeschool de onderzoeksgegevens.”


«
Schrijf je in voor onze nieuwsbrief
ScienceGuide is bij wet verplicht je toestemming te vragen voor het gebruik van cookies.
Lees hier over ons cookiebeleid en klik op OK om akkoord te gaan
OK