Binnenhof in Maagdenhuis

Nieuws | de redactie
13 maart 2015 | “Het kwalijke is dat door een bezetting jullie dingen zijn toegezegd waarvan ik mij echt afvraag of we daar met z’n allen beter van worden.” Pieter Duisenberg (VVD) ging in het Maagdenhuis in het hol van de leeuw in gesprek met de bezetters.

Twee liberale politici waren op bezoek in rebels Amsterdam. Pieter Duisenberg ging naar het Maagdenhuis om het gesprek aan te gaan met de bezetters. Alexander Pechtold (D66) bezocht de economiefaculteit van de UvA om daar met studenten te debatteren in hun Room for Discussion serie.

Niet de geëigende manier

De VVD HO-woordvoerder was uitgenodigd naar het Maagdenhuis te komen om zijn opvattingen te scherpen aan die van de bezetters. Hij begon de studenten te confronteren met wat hij niet goed vond. “Een bezetting is niet de geëigende manier om je zin te krijgen en zeker niet als er ook nog eens deuren worden opengebroken en dingen worden vernield.”

Een student verweerde zich en hekelde de bestuurscultuur op de UvA. “Ik was bezetter van het Bungehuis en het CvB wilde dat ik €100.000 betaalde aan dwangsom, omdat ik vecht voor de kwaliteit van het onderwijs. Als dit door was gegaan, had het CvB mij voor de rest van mijn leven financieel geruïneerd. Dit toont toch wel aan dat er een kloof bestaat tussen het CvB en de academische gemeenschap.”

Een oliedomme stap

Duisenberg nam het niettemin op voor het bestuurscollege. “Volgens mij zijn er wel voor die eis excuses aangeboden achteraf en is er ook wel gezegd dat dit een oliedomme stap was. Daarna is het CvB diep door het stof gegaan om jullie het naar de zin te maken. Wat mij betreft te diep. Op een gegeven moment moet je ook over je schaduw heen stappen en zeggen: ‘nu gaan we het ook constructief aanpakken’.”

De studenten vertelden Duisenberg dat de indruk wordt gewekt door het CvB, dat er wel geluisterd wordt naar de inbreng van studenten, maar achter de schermen drukt het CvB vervolgens gewoon de eigen plannen door. Het VVD-Kamerlid ziet dat anders. “Uiteindelijk is het mensenwerk en dan kun je gaan roepen om rechten en meer democratisering. Je hebt nu sinds kort instemmingsrecht op de begroting, op het instellingsplan. Je kan als je het bij het bestuur niet voor elkaar krijgt naar de Raad van Toezicht gaan. Den Haag is ook maar een uurtje met de trein, dan kun je ook zo bij mij binnen lopen.”

De universiteit is van de samenleving

Hier bleek een meningsverschil over de aard van de universiteit in principiële zin. “Er worden misschien wel eens beslissingen genomen waar studenten en medewerkers niet blij van worden. Jullie zeggen dan: ‘de universiteit is van de academische gemeenschap’. Het spijt me, misschien is het impopulair, maar daar ben ik het niet mee eens. De universiteit is van de samenleving.”

“Hoe denken jullie nu dat de samenleving er tegenaan kijkt, dat jullie hier de boel bezet houden en zelfs als je heel veel krijgt toegezegd er gewoon mee doorgaan? De samenleving zegt dan, ‘dit willen we niet’.”

Vijf jaar praten

Studenten gingen tegen die opvatting in. Uit hun kring werd vooral de effectiviteit van hun actie naar voren gebracht. “U denkt dat een bezetting geen legitiem middel is, maar ik hoor ook andere dingen. Studenten en medewerkers in de medezeggenschap zeggen allemaal unaniem tegen mij: ‘drie weken bezetting heeft meer opgeleverd dan vijf jaar praten.’ De bezetting werkt zo goed dat we hier nu zelfs politici aan tafel krijgen.”

Die effectiviteit van de acties ontkende de liberaal niet. Zijn probleem zit in de feitelijke uitkomsten en keuzes die men nu in Amsterdam heeft gemaakt. “Er is meer bereikt, in jouw ogen, maar het kwalijke is dat jullie dingen zijn toegezegd waarvan ik mij echt afvraag of we daar met z’n allen beter van worden. Een keuze zoals nu gemaakt bij de kleine talen, bijvoorbeeld. Daar denkt men breder in Nederland heel anders over. In zo’n studie zitten maar een paar studenten. Het geld dat vanwege de bezetting naar die kleine talen gaat, dat is geld dat dus niet naar de inzet van meer docenten gaat bij andere, veel grotere opleidingen. Die bezetting werkt dus wel, maar slechts voor een paar studenten.”

Ik noem dat rendement

Deze discussie raakt dus de kern de discussie over het zogeheten rendementsdenken. De HO-woordvoerder van de VVD maakte duidelijk dat hij op dat punt nadrukkelijk een boodschap wil overbrengen. “Wat is er eigenlijk slecht aan rendementsdenken? Als je als student hier op de UvA binnenkomt dan wil je dat je na vier of vijf jaar er slimmer uitkomt. Ik noem dat rendement! Jullie investeren daarin, maar ook de samenleving doet dat. 80% van de studie wordt in dat verband bekostigd door de belastingbetaler. Dan verwacht die samenleving ook dat het iets oplevert. Dat wil je als student ook.”

Het fundament van het conflict in Amsterdam is daarmee scherp op tafel. De sfeer aan de ronde tafel leed daar niet onder. Duisenberg nodigde de bezetters graag voor een vervolggesprek uit op zijn kantoor aan het Binnenhof. “Jullie zijn van harte welkom als jullie mijn kantoor maar niet openbreken en bezetten.”

Waak voor symboliek

Even verderop bij de UvA bezocht de D66 aanvoerder Alexander Pechtold de studenten van de economie faculteit. Daar bleek dat hij zijn bedenkingen heeft bij zowel de inzet als de uitkomst van de Amsterdamse protesten. “Bij de benoeming van een studentlid in het CvB van de universiteit heb ik nog wel een paar vragen: ‘wat komt die student daar dan doen?Komt die erbij zitten, of krijgt die echt invloed?’ Tussen inspraak en invloed zit wel een verschil, inspraak organiseren we wel maar invloed niet.”

De liberale fractieleider was beducht dat dit soort dingen zouden uitmonden in een academisch ‘Titoisme.’ “Het bestuur van een universiteit helemaal laten overnemen door studenten zodat er een soort van arbeiderszelfbestuur komt, ik vraag me af of je dat moet willen.”

“Mijn waarschuwing is, waak voor symboliek. Ik heb liever dat de medezeggenschap instemmingsrecht heeft op majeure onderdelen van de begroting van de universiteit. Het gaat om echte invloed en niet op de ‘organisatie op het eindfeest’, maar invloed op de kwaliteit van het onderwijs.”


«
Schrijf je in voor onze nieuwsbrief
ScienceGuide is bij wet verplicht je toestemming te vragen voor het gebruik van cookies.
Lees hier over ons cookiebeleid en klik op OK om akkoord te gaan
OK