Competente rebel in Leuven
De burgemeester van Leopoldsburg is in België een begrip. Kabinetten worden geformeerd als hij daaraan mee doet en de lijnen uitzet. Tegelijkertijd vertelt hij over de voorleesavonden op de basisschool van zijn dochter van vier. Wouter Beke is het soort onspectaculaire politieke leider, dat Nederland kent als ‘JPB’, slim, goedlachs, tikje studentikoos zelfs en iemand van wie je een tweedehands auto zou kopen.
Van bijna elke school gestuurd
De Vlaamse toppoliticus sprak in Den Haag over integratie, Europa en de worstelingen van Benelux-landen met de Islam en zulke grote thema’s. Met ScienceGuide pakte hij zijn belevenissen als student uit het Limburgse er nog even bij. “Ik ben van elke school afgestuurd, bijna dan. Op de KU Leuven zelfs twee keer.”
Wouter Beke deed tweemaal iets dat werkelijk onverteerbaar was. Hij bepleitte een eredoctor en hij bestreed er één. Alle twee helemaal verkeerd, zo veel was wel duidelijk. Het belemmerde achteraf niet dat hij in de confessionele zuil een big player werd en dat pleit toch wel voor de lieden daar.
Het begon met een prins. De KU Leuven vertelde dat Prins Filip een eredoctoraat kreeg. Heel België keek op. De zoon van Prins Albert? Die bedeesde, niet bijster intellectueel gevormde, moeizaam Nederlands sprekende jongeman? Maar ja, de zo geliefde Koning Boudewijn had geen kinderen en Filip was onmiskenbaar zijn oogappel.
Een echte traditie
De KU Leuven dacht haar plicht te doen en de vrome vorst en zijn poulain de gepaste eer te betonen. Student Wouter Beke vond het maar niets. Hij en zijn collega’s deden hun best studiepunten te halen en vooruit te komen in studie en loopbaan en dan krijgt zo’n Royal een doctortitel. Het protest vatte snel vuur en de rector raakte in paniek.
Student Beke moest op het matje komen. De boodschap was helder: als je zo doorgaat tegen de prins en zijn eretitel dan gooien we je eruit als student. Dit argument overtuigde niet meteen. Wouter vroeg waarom deze prins toch zo’n eregraad verdiende. De argumentatie van het CvB ‘wegens grote verdienste voor het vaderland’ was toch weinig steekhoudend? De rector dreigde nog eens. En kwam met zijn echte argument: “We hebben alle troonopvolgers zo’n graad gegeven. Hier is de lijst van alle eredoctores die dat laat zien. Het is een echte traditie. “
“Tegen zo’n traditie heb en had ik niets,” zegt Beke tegen ScienceGuide lachend. “Maar ik vond toen al als student dat ze dat eerlijk moesten vertellen.”
Het Duitse icoon
Na de prins kwam het Duitse icoon. Wouter Beke stelde voor als student-lid van de URaad dat Jürgen Habermas een eredoctoraat in Leuven zou krijgen. “Dat viel niet zo goed,” vertelde hij de Haagse zaal besmuikt. De filosoof van de fundamentele visie op individualisering en de ontvoogding van het denken was geen lieveling van Katholiek Europa. Te meer dat Beke juist hem in zijn rede in Den Haag aanhaalde.
Na 11 september 2001 had Habermas de discussie over de botsing, worstelingen en raakvlakken van ‘Glauben und Wissen’ nieuw geagendeerd. Zijn gesprekspartner daarbij en ook zijn opponent en collega-filosoof was zijn leeftijdsgenoot Kardinaal Josef Ratzinger. Die werd niet veel later Paus en is nu de eerste emeritus-kerkvader sinds vele eeuwen. Wouter Beke is er stiekem nog een beetje fier op dat hij de waarde van Habermas voor het denken in de 21e eeuw blijkbaar eerder zag dan de bobo’s in zijn studententijd. Hoeveel Nederlandse partijvoorzitters kennen en citeren Habermas trouwens?
