VNO spreekt HBO tegen
Het interview met VH-voorman Thom de Graaf aan de vooravond van zijn congres provoceerde het bedrijfsleven blijkbaar tot stevig tegenvuur. VNO-NCW-voorzitter Hans de Boer was daar de belangrijkste spreker toen Mark Rutte moest afzeggen en hij liet de volgende dag een opvallend scherp betoog verspreiden over het nut en blijvend belang van de HO-prestatieafspraken en één gedegen evaluatie door Van Vught.
Voorbarig en onberaden
Hiermee zit hij relatief dicht tegen het standpunt aan van minister Bussemaker, met wie hij wel vaker goed afgestemd optreedt. De geluiden die De Boer bij de Vereniging Hogescholen had vernomen, waren blijkbaar voor hem voorbarig en onberaden.
De Boer liet de volgende analyse en conclusies op de site van zijn werkgeverskoepel publiceren: “VNO-NCW en MKB-Nederland vinden het van groot belang de aanpak van prestatieafspraken in het hoger onderwijs door te zetten en deze verder uit te bouwen. Hoger onderwijsinstellingen worden nog steeds voornamelijk op studentenaantallen bekostigd met als negatief gevolg dat de concurrentie tussen instellingen draait om het zoveel mogelijk studenten binnenhalen, in plaats van de focus op kwaliteit.
20% prestatieafspraken
Op dit moment zijn onderwijsinstellingen voor maar 7 procent van de bekostiging afhankelijk van prestaties. De ondernemingsorganisaties pleiten ervoor dat 20 procent van de financiering meer prestatieafhankelijk wordt. Dit zal zorgen voor betere basiskwaliteit en hoger rendement. Dat prestatieafspraken werken, blijkt uit het feit dat de onafhankelijke Reviewcommissie Hoger Onderwijs en Onderzoek een positief resultaat verwacht ten aanzien van onderwijskwaliteit en studiesucces bij de universiteiten.
De onafhankelijke Reviewcommissie Hoger Onderwijs en Onderzoek analyseert de voortgang en beoordeelt de prestatieafspraken en de daaraan gerelateerde bekostiging. De aanpak van de commissie is gebaseerd op een dialoog met de instellingen. In de afspraken worden, door de instellingen zelf aangedragen, indicatoren vastgesteld waarop men kan worden afgerekend. Van deze indicatoren gaat tweederde over kwaliteit.
Een substantieel groter deel van de bekostiging op basis van prestaties kan zorgen voor betere basiskwaliteit en hoger rendement. Juist om te zorgen dat het Nederlands hoger onderwijs ook in de toekomst bij de wereldtop hoort, is het belangrijk dat universiteiten en hogescholen focussen op excelleren en zichzelf profileren. Prestatieafspraken dragen hier aan bij.”
Focus op expertise
Zo wees De Boer er in zijn rede voor het HBO-congres onder meer op, dat de hogescholen met de midterm review van de Centres of Expertise een uitstekende startpositie hebben om van zulke profilering en excellentie werk te maken. Zijn collega uit het bedrijfsleven, Siemens CEO Ab van der Touw, noemde dit zelfs “goud in handen” voor ons land. Eenzelfde betoog hield overigens ook SER-voorzitter Hamer bij de opening van het hogeschooljaar 2015. “Allereerst is een structurele vorm van samenwerking en afstemming nodig tussen onderwijsinstellingen en bedrijfsleven, gekoppeld aan sectoren of werkvelden en dichtbij de omgeving / regio waarin de instelling is gevestigd. De ontwikkeling van de Centres of Expertise biedt goede kansen om die noodzakelijke afstemming en samenwerking te realiseren.
“Het rapport Dynamiek onderweg van het Platform Bèta Techniek laat zien dat al ruim 1300 bedrijven samenwerken met hbo- en mbo-centra. Nederland en het hbo hebben hier “goud in handen”, om Siemens topman Ab van der Touw te citeren. Dat lijkt mij een mooi compliment en aanmoediging voor u allen om de Centres of Expertise voortvarend tot verdere ontwikkeling te brengen.
