Wie volgt Louise Gunning op?

Nieuws | de redactie
15 april 2015 | De UvA-HvA staat voor een diepe bestuurlijke crisis. Niet voor het eerst. Het vertrek van de vorige CvB-voorzitter leidde ook al tot een langdurige ‘formatie’ onder externe leiding. Wie zou de nieuwe collegevoorzitter worden? Waarom? En welke bagage moet deze vrouw of man meenemen?

Het profiel van de volgende collegevoorzitter is helder te schetsen. Zij of hij moet zijn:

–          Een authentieke intellectueel

–          Een inhoudsgedreven bestuurder

–          Beschikbaar voor langere tijd om rust en perspectief te bieden

–          Een open en nieuwsgierig mens

–          Een kritisch financiënkenner

–          Een stevige persoonlijkheid die noch door Eberhard van der Laan, noch door rebelse studenten zo maar opzij gezet kan worden.

De medezeggenschap vergadert vrijdag a.s. over het aanblijven van het CvB. Het feit dat men dit aankondigt, geeft aan dat het draagvlak voor de voorzitter ernstig beschadigd is. Het ligt niet voor de hand dat een van de huidige collegeleden het estafettestokje overneemt. Rector Dymph van den Boom loopt tegen het einde van haar zittingstermijn en HvA-rector De Jong heeft met name een hbo-profiel. Ook zou met een doorschuif geen ‘frisse start’ gesymboliseerd worden.

In de vorige bestuurscrisis werd als trouble-shooter en ‘informateur’ de oud-SG van OCW, Koos van der Steenhoven, aangetrokken als interim-chef. Deze oplossing zou ook nu wel eens een ultiem redmiddel kunnen zijn. Zoiets koopt tijd en levert een ‘ehrlicher Makler’, om in de termen van ‘2015 200 jaar Bismarck’ te blijven.

Uiteindelijk zal de Raad van Toezicht toch een nieuwe collegevoorzitter moeten benoemen, die een toekomstbestendig profiel heeft. Wie zouden zowel beschikbaar als verfrissend zijn?

1. Wouter Bos

De VUmc-voorzitter zit door de intensieve fusieprocessen met het AMC al bovenop het complexe Amsterdamse HO-bestuur en de vele perikelen daarvan. Hij brengt financiële expertise mee als weinig anderen, maar bovenal een open houding naar de rebelse, aangebrande omgeving van het UvA-bestuur. Als VU Alumnus heeft hij tegelijkertijd geen last van een overdaad aan nostalgie of sentimentaliteit naar de sfeer van ‘vrolijke chaos’ die men rond het Maagdenhuis als bestuurscentrum nog weleens meent te moeten etaleren.

Politieke behendigheid en een eigentijdse toon en stijl zowel naar de media, medewerkers als studenten zijn Bos wel toevertrouwd bovendien. Alleen dat de vicepremier van Balkenende zich dan weer aan de naar hem genoemde salarisnorm zal moeten onderwerpen is wel een tikje zuur.

2. Ronald Plasterk

Nog een mediagenieke PvdA-minister die onder Balkenende diende – en die de salarissen van HO-bobo’s nog verder wenste te verlagen – zou de UvA kunnen gaan leiden. Plasterk heeft alles mee, zelfs de timing: een gelauwerd geleerde, ervaren WO- en R&D-bestuurder, een liefhebber van de Amsterdamse culturele en sociale kringen, financieel specialist in de Tweede Kamer, soepel communicator en als BZK-minister niet echt onmisbaar voor Rutte en Samsom.

Een overstap van Plasterk naar de UvA-HvA kon zelfs voor alle betrokkenen een trouvaille zijn. Zijn weinig glansrijk ministerschap ruilt hij dan immers in voor een gloedvolle reddersrol elders in de civil society. Tegelijkertijd helpt dit Diederik Samsom ruimte te scheppen voor een reshuffle binnen de kabinetsploeg, waarmee hij de PvdA weer meer elan zou kunnen geven.

Voor de UvA-HvA combinatie in er wellicht één lastig punt aan een komst van de oud-minister van OCW. Plasterk stond niet bekend als een bewindsman met veel belangstelling of gevoel voor het HBO of voor schaalvergroting in het HO. Hij zou in Amsterdam dan nu toch wel de chef worden van een zeer grote hogeschool en een bestuurlijk complex zonder weerga. Maar er zijn wel gekkere carrièremoves geweest in het Haagse en HO-land, dus ach…

3. Karl Dittrich

De VSNU-voorzitter zou ‘een Doekle’ kunnen doen. De HBO-raad voorzitter stapte in 2010 plotseling op en ging naar Inholland om deze drenkeling na te springen met reddingsboeien en zo de hogeschool van de verdrinkingsdood te redden. Dittrich zou in Amsterdam wellicht evenveel eer inleggen met zo’n plotse overstap.

Dittrich was al eens collegevoorzitter, van de Universiteit Maastricht namelijk, en heeft daar een grote reputatie opgebouwd. Zijn rector magnificus daar was de hoogleraar in het recht Job Cohen en dat geeft aan dat Dittrich ook in het Amsterdamse ongetwijfeld bewonderaars en steunpilaren zal kennen. Zijn latere voorzittersrol bij de NVAO en nu de VSNU is mede mogelijk geworden dankzij het grote respect en de affectie die hij in zijn opereren als HO-bestuurder verwierf. Daar is alleen maar meer waardering bijgekomen sindsdien. Dittrich heeft in HO-land geen vijanden of misprijzenden en dat maakt hem misschien zelfs de ideale opvolger voor Louise Gunning conform het ‘model Terpstra’.

4. Frank Vandenbroucke

Een UvA-hoogleraar van grote naam en faam – ook als bestuurder – zou een fraaie oplossing zijn van de huidige crisis. Zeker als deze nieuwe CvB-voorzitter nu een prestigieuze leerstoel bekleedt en ook buiten Nederland hoog aangeschreven staat in zowel zijn vakgebied als in de beoordeling van zijn politieke en bestuurlijke kwaliteiten. Zo’n hoogleraar heeft de UvA in de persoon van Frank Vandenbroucke. Hij was onder meer minister van Buitenlandse Zaken België, partijvoorzitter van de sociaaldemocraten en vicepremier en minister van Onderwijs en Werk van Vlaanderen. En de eerste bewindsman die optrad als gasthoofdredacteur van ScienceGuide!

Vandenbroucke is professor in Amsterdam op de ‘Den Uyl leerstoel’. Hij wijdt zich in zijn wetenschappelijke werk aan de analyse van de ontwikkeling van de stelsels van sociale zekerheid in Europa. Als oud-onderzoeker in Oxford, met zijn reputatie van onkreukbaarheid en integriteit in de corruptie affaire ‘Agusta’ in zijn partij en met zijn faam als ‘de intellectuele leider van de EU-onderwijsministers’ heeft de Vlaamse oud-bewindsman cruciale kwaliteiten én de nodige distantie om als collegevoorzitter de UvA-HvA een nieuwe start te laten maken.

5. Eveline Crone

Een vrouw met voortreffelijke wetenschappelijke credentials en jeugdig elan zou de UvA-HvA veel goed kunnen doen. Eveline Crone is als voormalig voorzitter van De Jonge Akademie bovendien aardig geprepareerd om een leiderschapsrol tussen slim, eigenwijs academisch volk te bekleden.

Ook heeft zij in de USA aan verschillende instellingen internationaal ervaring opgedaan. Als auteur bewees zij al vroeg ‘the common touch’ te hebben. Haar boek over het puberbrein werd een bestseller. De inzichten daaruit zijn vast ook slim toepasbaar op de competente rebellen waar rector Van den Boom er zo graag meer van zag en waarvan zij er meer dan voldoende kreeg.


«
Schrijf je in voor onze nieuwsbrief
ScienceGuide is bij wet verplicht je toestemming te vragen voor het gebruik van cookies.
Lees hier over ons cookiebeleid en klik op OK om akkoord te gaan
OK