Docent is hoeder van de spelregels
Met het Oog Op Morgen interviewde Ron Bormans over hoe om te gaan met de onrust in Turkije en de mogelijke weerslag die dat heeft in het onderwijs. Vanuit eigen recente ervaringen na de aanslagen in Parijs en Brussel weet Bormans dat deze spanningen kunnen overslaan naar de klas. “Als er iets in de wereld gebeurt, een aanslag of iets dergelijks dan merk je dat in de klas. Zelf heb ik een essay geschreven nog voor de couppoging en daar schreef ik: ‘als het in Turkije dondert dan is het bij ons onrustig in de klas’. Het is een gegeven als dat soort dingen gebeuren mensen tegenover elkaar kunnen komen te staan. Dat zagen wij ook na de aanslagen in Parijs en Brussel.”
Een pedagogische opdracht
Toch wil Bormans deze spanningen niet helemaal duiden als een veiligheidsvraagstuk. “We moeten het niet op voorhand helemaal duiden als een veiligheidsvraagstuk. Wij zijn een school dus we moeten dit als een pedagogische opdracht zien om dat gesprek ook met elkaar te voeren. We hebben na de aanslagen in Parijs en Brussel onze docenten een aantal handvatten en protocollen meegegeven over hoe je dat gesprek zou kunnen voeren.”
De Rotterdamse collegevoorzitter geeft een aantal voorbeelden van hoe je met spanningen in de klas kan omgaan. “Mensen hebben recht op een eigen opvatting, maar mensen hebben niet het recht om onzin te verkopen. Mensen hebben het recht om aanhanger te zijn van een politieke partij en mogen iemand uit het buitenland bewonderen, maar mensen mogen niet, niet respectvol met iemand anders omgaan. De docent is daarom de hoeder van een aantal spelregels, dat zijn overigens dezelfde spelregels waar onze samenleving op gebaseerd is. Namelijk dat je respectvol met elkaar omgaat. Tegelijkertijd is een docent een pedagoog en die moet uitingen van een identiteit kunnen herkennen en daar het gesprek over aangaan met studenten.”
Buiten een orde
Toch is er ook zeker een grens aan praten op de Hogeschool Rotterdam. “Anderzijds moeten wij een grens trekken. Je kunt niet mensen intimideren, bepaalde opvattingen hebben over homoseksualiteit, over vrouwen of de democratie. Je kan bij ons niet de opvatting hebben dat je IS wel kan waarderen, want dan plaats je je buiten een orde. Je kan bij ons ook niet zeggen dat alles het gevolg is van een zionistisch complot. Ik vind dat je dan aan iemand moet vragen: ‘waarom weet je dat, waarom denk je dat dat zo is?’”
Het is ook wel eens voorgekomen dat studenten elkaar in de haren vliegen, maar daar moet de docent vooral alert op zijn omdat te voorkomen, volgens Bormans. “Het gebeurt dat mensen elkaar in de haren vliegen, maar je moet sensitief zijn als docent. Je moet proberen om in contact te staan met die jonge mensen. Maar als je als docent zorgen maakt over iemand die een bepaald gedrag gaat vertonen, probeer in gesprek te komen. Maar als je echt het gevoel hebt dat iemand een grens over gaat dan hebben we toezichthouders rondlopen, mensen die getraind zijn om de veiligheid te waarborgen. Mensen hebben het recht om te weten dat ik daar ook voor zorg.”
Soms de grens overschrijden
Bormans wil wel benadrukken dat het overgrote deel van de studenten op de hogeschool zit om iets te bereiken in het leven, maar incidenten kun je nooit uitsluiten. “Het zijn jonge mensen die gevormd worden en soms ook frustraties hebben opgelopen en soms ook vastzitten. Bij ons op de hogeschool zit een hele kleine groep die vastzit in iets. Over het algemeen zijn het normale jonge mensen die gewoon iets willen bereiken, maar soms ook de grens overschrijden.”
Daarom komt de voorzitter met een eenduidig advies. “We hebben een aantal incidenten gehad de afgelopen twee jaar. Daarom hebben we richtlijnen rondgestuurd. De discussie kan uit de hand lopen tussen moslims en niet-moslims. Het klinkt een beetje soft, maar we moeten blijven praten, praten, praten. We moeten de school gebruiken om ook dit maatschappelijk heel ingewikkelde gesprek met elkaar te voeren.”
