Internationale waarden onder druk
Net als een dag eerder Sander Dekker in Utrecht al deed, begon Klaassen in Leeuwarden zijn openingsrede met het uiten van zijn zorgen over de groeiende polarisering in Nederland en de wereld.
“Oude vrienden worden vijanden, en ook het omgekeerde komt voor. Terroristische aanslagen hebben plaatsgevonden, ook in Europa. En hierbij blijkt het helaas verleidelijk ook in eigen land te polariseren, vijanden te zoeken, de eigen normen en waarden te veronachtzamen. Dit is een sluipend proces waartegen we ons, met onze cultuur en ons onderwijs, binnen Stenden krachtig verzetten.”
Staan voor eigen waarden
Als voorbeeld gaf Klaassen de situatie in Turkije die ook direct invloed heeft op de Nederlandse samenleving. “In Turkije, aan de rand van ons werelddeel, staan de internationaal gedeelde waarden van academische vrijheid en vrijheid van meningsuiting ernstig onder druk en zijn veel collega’s van scholen, universiteiten en het ministerie van Onderwijs hun functie kwijtgeraakt. En zelfs hier in Nederland wordt op scholen strijd gevoerd tussen de verschillende richtingen. Ik kijk met grote zorg naar deze ontwikkeling die ver afstaat van de waarden waar wij in onze samenleving voor staan.”
Als internationale hogeschool met vestigingen in onder meer Qatar, Zuid-Afrika en Thailand ziet Klaassen juist voor Stenden een positie om met elan dat profiel uit te dragen. “Als hogeschool hebben we een belangrijke functie op het gebied van de persoonlijke ontwikkeling. Als internationale hogeschool bieden we hiertoe een nog intensere waardevolle gelegenheid aan onze studenten en medewerkers. Dat zien we ook in de praktijk van alledag. Studenten uit landen die met elkaar op voet van oorlog leven, kunnen binnen de muren van Stenden uitstekend samenwerken en ontwikkelen zich ook samen.”
Groeiende ongelijkheid als zorg
De grote verschillen in de samenleving die in de hogeschool geslecht worden, brachten de voorzitter van Stenden tot het punt dat vele hogescholen – van Saxion tot Rotterdam – bezighoudt. “Er zijn in onze samenleving grote verschillen tussen mensen die alleen secundair onderwijs hebben genoten en mensen die het hoger onderwijs hebben afgerond. Dat levert economische differentiatie op, in bijvoorbeeld werk en inkomen.”
Klaassen verwees naar het rapport ‘De staat van het onderwijs’ van de Onderwijsinspectie dat eerder dit jaar al de groeiende ongelijkheid in het onderwijs signaleerde. “Veel kinderen met laag opgeleide ouders krijgen niet het onderwijs dat ze aan zouden kunnen en talent blijft onderbenut. En dat vinden we, gezien de snelle sociaal-maatschappelijke veranderingen om ons heen, een buitengewoon ongewenste situatie.”
Stenden wil daarom – zonder concessies te doen aan de kwaliteit – zorgen voor optimale bereikbaarheid van het hoger onderwijs. Dat is te zien aan de ingangseisen bij de Pabo. “Strengere eisen zorgen voor beter voorbereide en gemotiveerde studenten. En onze studiebegeleiding hebben we dit jaar verder versterkt. Het effect hiervan wordt per 1 oktober officieel vastgesteld, maar het lijkt erop dat de uitval onder eerstejaars studenten OLB bij Stenden afneemt van bijna 50% onder de starters van 2014, naar minder dan 30% onder de starters van vorig jaar.”
“Het lijkt erop dat we zowel de uitval van eerstejaars studenten als de instroom van nieuwe studenten in de pabo’s naar een hoger plan hebben kunnen tillen. Waarbij een forse vraag vanuit het werkveld ervoor zorgt dat de baanzekerheid sterk toeneemt,” constateert Klaassen dan ook.
Toekomst samen met NHL
De voorzitter van Stenden constateert dat de wensen vanuit de samenleving aan het hoger beroepsonderwijs steeds dynamischer zijn. Het is de taak van hogescholen daarop in te spelen. “De afgelopen jaren hebben we bij de opening van het hogeschooljaar uitgebreid stilgestaan bij de ontwikkelingen in de maatschappij en de manier hoe wij hiermee als hogeschool omgaan. We bouwen onder meer voort op #HBO2025 van de Vereniging Hogescholen en op het rapport Naar een Lerende Economie van de Wetenschappelijke Raad voor het Regeringsbeleid.”
Die stap vooruit gaat Stenden niet alleen zetten, zo benadrukte Leendert Klaassen in Leeuwarden nog maar eens, vooruitblikkend op de fusie met NHL Hogeschool. “Als beide Colleges van Bestuur hebben we de beoogde fusiedatum 1 januari 2018 met potlood in de agenda’s gezet. We kijken uit naar de afronding van het programma en naar de start van een nieuwe hogeschool waarin studenten en medewerkers kunnen werken aan wereldwijze innovatie.”
