Vergrijzing vraagt nieuwe zorgprofessional
Paul Beenen is docent op de nieuwe masteropleiding in Groningen. Hij legt de uitdaging als volgt uit: “Nu de levensverwachting toeneemt komt er in feite een derde generatie bij. Een generatie die bovenmatig veel te maken heeft met chronische ziekten. Daar moet je de gezondheidszorg op inrichten. Het moet veel meer gaan over preventie op jongere leeftijd.”
Vergrijzingsuitdagingen
De masteropleiding Healthy Ageing Professional brengt mensen samen met hele uiteenlopende achtergronden, variërend van het welzijn, tot sport en HRM-management. “Als we zo doorgaan als we nu doen, bedraagt onze gezondheidszorg in 2030 30% BNP waar dat nu nog 12% is. Dat moet dus anders. We zien onszelf dan ook als een tranisitiemaster.”
Nynke Annema, die voorheen sociaal pedagogische hulpverlening (SPH) studeerde is bijna klaar met de master die vorig jaar werd geaccrediteerd door de NVAO. “We zijn nu eigenlijk change-agents en zijn heel erg bezig in de opleiding met onze eigen professionele identiteit. Ik werk samen met mensen met een sportachtergrond, met voedingsdeskundigen, er komt heel veel verschillende expertise samen. Dat is heel leerzaam.”
In totaal zijn er vorig jaar 75 studenten, waarvan ruim de helft in deeltijd, begonnen aan de masteropleiding. “We leiden niet op voor een bepaald beroep,” zegt Beenen. “Het gaat er om dat we nadenken over hoe we het zorgsysteem in kunnen richten.. Je eigen inbreng is hier heel belangrijk.”
Participerende ouderen
In het geval van Nynke Annema betekent dat dat zij onder meer in het Groningse Warffum ouderen helpt maatregelen te bedenken om ze zo lang mogelijk zelfstandig te laten wonen. “We willen een app gaan ontwikkelen die ouderen kunnen gebruiken om zelf contact te zoeken met leeftijdgenoten om eenzaamheid tegen te gaan. Bovendien kunnen ze er zelf hun zorg mee organiseren.”
Daarvoor moeten de deelnemers aan het programma wel een tabletcursus volgen. “We hebben een oproep geplaatst in het lokale dorpskrantje,” vertelt Annema die inmiddels in het noorden van Groningen het gesprek aangaat met ouderen. “Daarin staat de vraag centraal: wat heeft u nodig om zo lang mogelijk hier te kunnen blijven wonen.”
De komende tijd gaat Annema die nog voor de zomer zal afstuderen aan de slag met het interviewen van ouderen en het in kaart brengen van de behoeften. “Het is ook niet zo dat het na Nynke stopt,” benadrukt Beenen. “Er wordt door een nieuwe lichting studenten voortgeborduurd op haar werk. Het is de bedoeling dat we met de master ook echt iets ontwikkelen.”
Change agents
Dat beeld past in wat collegelid Rob Verhofstad van de Hanzehogeschool onlangs op ScienceGuide al schetste. Masterstudenten in het hbo zijn change agents die dicht op de praktijk zitten. Studenten ontwikkelen niet alleen individuele kennis, maar ook nieuwe en collectieve kennis, veelal in netwerken.
In de zorg zijn behalve de Hanzehogeschool ook andere partijen als zorgaanbieders zich bewust van die veranderende wereld, ziet Beenen. “Ja, ze herkennen wel dat die transitie er gaat komen en dat die structureel is. Toch zit je inderdaad wel in een paradox. In de eerder dit jaar gepresenteerde Agenda voor de Zorg lees je terug dat zorgaanbieders erkennen dat er veel moet veranderen, maar tegelijkertijd willen ze geen systemische veranderingen. Terwijl wij met deze master juist dat regime willen veranderen. Het moet uit die klassieke gezondheidszorg. Dat is nog wel een strijd.”
De master Healthy Ageing Professional van de Hanzehogeschool is de eerste hbo-master die op deze manier tegen de problematiek aankijkt. “Je ziet nu dat de HAN, Fontys en De Haagse Hogeschool ook met dit soort dingen aan de gang gaan,” vertelt Beenen. “Uiteraard gaan die hogescholen dat ook weer op een andere manier doen, de lokale context is bij dit soort vraagstukken heel belangrijk. Ik geloof dat de Haagse Hogeschool zich veel meer op grootstedelijke problematiek focust.”
Voor Nynke Annema betekent het dat zij één van de eerste zal zijn die straks afstudeert als verandermanager in de ouderenzorg, bovendien heeft zij haar eerste baan al voor ze is afgestudeerd te pakken. “Je creëert in feite je eigen werk. Ik merk wel al dat ik inmiddels zo’n ontzettend groot netwerk heb opgebouwd hier. Dat alleen al, is heel erg waardevol.”
