Communist Blok en Helmut Kohl

Nieuws | de redactie
3 april 2006 | Donderdag 30 maart was voor mij een drukke kamerdag. Ook in de Kamer geldt dat je soms twee weken geen debat hebt om dan even later meerdere dingen op één dag te hebben. Het begint al goed ’s morgens vroeg: om 10 uur moet minister Zalm uitleggen waarom hij van plan is de Westerscheldetunnel te verkopen. Hij heeft gewoon een brief geschreven, waarin hij zegt dat het voordelig is voor de staat om hem te verkopen aan private investeerders. Nu hebben we dat vaker gezien. Het ministerie van onderwijs had ooit geen geld voor scholen en liet ze door private partijen bouwen om ze daarna terug te huren.

Ook minister Korthals had meer cellen nodig, maar kreeg geen geld: dus bouwde iemand anders gevangenissen. Nu kun je gevangenissen echt alleen als gevangenis gebruiken – een hotel is écht wel een stukje luxer – en moet een private partij altijd meer rente betalen dan de overheid. Deze constructie is dus lekker duur en instanties als de Rekenkamer hebben al genoeg rapporten geschreven dat je dit dus vooral niet moet doen. Economen als Sweder van Wijnbergen waarschuwen dan ook tegen de verkoop van de Westerscheldetunnel.

Natuurlijk kun je het wel rond krijgen bij een toltunnel: je verdubbelt gewoon de tol voor de Zeeuwen en dan krijg je het plaatje rond. De Kamer was op 10 uur ’s morgens dus niet heel blij. Ik begin als eerste maar eens te vragen naar de sommen, waaruit blijkt dat privatisering economische voordelen heeft – dat had ik per slot van rekening twee jaar geleden als voorwaarde gesteld bij elke privatisering – maar die schijnen in dit geval vertrouwelijk te zijn. Daarna volgen Ferd Crone (PvdA), Wijnand Duijvendak (Groen Links) en Ada Gerkens (SP). Stef Blok (VVD) staat met zijn steun aan Zalm alleen en bedenkt wat anders. Hij beschuldigt gewoon iedereen van communisme (PvdA en Groen Links) en Maoïsme (SP). Ada Gerkens ontkent en ontploft, maar Stef Blok wijst fijntjes op de SP website waar toch echt de marxistisch-leninistische en maoïstische wortels van haar partij beschreven worden. Helaas ben ik dan al voorzitter, om SGP- voorman Bas van der Vlies die eerst voorzat de gelegenheid te geven zijn eigen betoog te houden. Tja, leuke discussie, die natuurlijk niets met de Westerscheldetunnel te maken heeft. Waar ideologie in haar zuivere vorm binnenkomt, verdwijnen rationele argumenten onmiddellijk.


Bij grote uitzondering laat Zalm ons twintig minuten wachten voor hij antwoordt: hij belooft met een brief te komen. Mooie standaardoplossing, maar voorlopig mag hij niets doen van de Kamer en dat valt hem zichtbaar zwaar. Meteen door naar de hoorzittingen over de nieuwe pensioenwet, waar de hele polder zijn mening mag geven over de nieuwe wet. Interessant, maar niet spectaculair. Het gaat om het beheer van €600 miljard spaargeld en dat is veel te veel om interessant te zijn voor journalisten. Onmiddellijk word ik weggeroepen: gisteren heb ik op het journaal gezegd dat het CDA graag een reactie ziet op de verzekeraars, die zeggen dat ze van de no claim in de zorg af willen. En verder wachten we het beloofde onderzoek naar de effectiviteit daarvan af. De no claim is immers ingevoerd om het kostenbewustzijn te bevorderen en daar heeft de minister onderzoek naar gedaan. Je ziet Den Haag nerveus worden en Kees Vendrik (Groen Links) vraagt bij de regeling van werkzaamheden een spoeddebat aan. Hij vertelt er eerlijk bij dat hij van het CDA wil weten waar wij staan en laat zo zien dat hij ons signaal niet begrepen heeft. Tot mijn verbazing doet de PvdA niet mee, zodat het hele debat niet doorgaat.

Mijn dag zit er dan – bijna – op: ik mag ’s avond nog naar een lezing van Helmut Kohl in Amsterdam. Heerlijk om iemand met visie een uur lang te horen praten over historische beslissingen: van de herdenking van de invasie in Normandië in 1984 (de broer van Kohl raakte daar zwaargewond in 1944) tot het vlottrekken van de Europese Unie, die ook in de jaren tachtig op sterven na dood leek. Zijn passie en eruditie vallen op, het is ongelooflijk de moeite waard om dik een uur lang te luisteren naar de recente geschiedenis. Hij voorspelt en passant een nieuwe, dunne Europese grondwet over een jaar of vijf en de euro in Londen over tien jaar. En hij is buitengewoon helder over zijn afwijzing van Turkije: in Anatolië geldt immers op geen enkele manier vrijheid van godsdienst.



Na afloop beantwoordt der Altkanzler vragen. Elke vraag grijpt hij aan om nog eens een favoriete anekdote te vertellen. Wanneer Stef Blok als laatste aan de beurt komt en iets betoogt over de combinatie van protesten in Parijs, Franse politiek en niet gehaalde Lissabon-doelstellingen, maakt Kohl hem gelijk uit voor een communist. De eerste opmerking, die niet 100% hout snijdt. Maar ik blijf genieten.

Verslagen van Kohl’s lezing: Elsevier , Volkskrant, Reformatorisch Dagblad

Dr. P.H. Omtzigt is lid van de Tweede Kamer en onderzoeker aan de Universiteit van Amsterdam. Hij houdt op ScienceGuide een column bij over zijn ervaringen in deze twee eigenzinnige werelden van politiek en wetenschap, hun wederzijdse beïnvloeding en hun confrontaties.


«
Schrijf je in voor onze nieuwsbrief
ScienceGuide is bij wet verplicht je toestemming te vragen voor het gebruik van cookies.
Lees hier over ons cookiebeleid en klik op OK om akkoord te gaan
OK