CPB bepleit prestatiebekostiging

Een belangrijk accent zet het CPB bij een beleid gericht op het verminderen van voortijdig schoolverlaten. Verlaging van schooluitval vermindert het latere beroep op de sociale zekerheid en de kans op crimineel gedrag. Een inventarisatie van studies met een experimentele opzet geeft twee veelbelovende richtingen aan. In de eerste plaats blijken projecten die gebruik maken van financiële prikkels voor leerlingen, leraren en scholen effectief te zijn. Positieve ervaringen zijn hiermee opgedaan in het Verenigd Koninkrijk, de VS en Israël. Daarnaast zijn veelbelovende ervaringen opgedaan met langdurige en intensieve programma’s met coaches, gericht op de sociale ontwikkeling van risicojongeren.

Ook komt het CPB nog eens met zijn eerdere betoog voor een zogeheten ‘sociaal leenstelsel’. Het doel van de introductie daarvan noemt het het bevorderen van de efficiëntie van de inzet van publieke middelen in het hoger onderwijs en het behouden van de toegankelijkheid tot het hoger onderwijs wanneer kwaliteit en collegegeld gedifferentieerd zijn. In Australië is in 1989 een sociaal leenstelsel geïntroduceerd in de vorm van het zogenoemde Higher Education Contribution Scheme (HECS). Voor de introductie van het HECS kende Australië geen private bijdragen aan hoger onderwijs. Door de introductie steeg de private bijdrage in de gemiddelde directe kosten van hoger onderwijsprogramma’s naar 23%. Evaluaties laten zien dat de deelname aan het hoger onderwijs in Australië niet is afgenomen na de introductie van het HECS.