Criminaliteit neemt sterk af, tevredenheid slachtoffers over politie daalt

Degenen die dat doen zijn slechts matig tevreden over de reactie van de politie. Er zijn achttien EU landen onderzocht; Nederland neemt een middenpositie in: 62 procent van de aangevers is tevreden over de behandeling door de politie. Dat is een meerderheid, maar het blijkt dat Nederlanders veel minder tevreden zijn dan vijf en tien jaar geleden, toen een vergelijkbaar onderzoek werd gedaan (71% was toen nog tevreden). De ontevredenheid komt voort uit het idee ‘dat de politie te weinig doet’, ‘ongeinteresseerd is’ of te weinig informatie verstrekt.
In de ICVS werd slachtoffers van meer ernstige vormen van criminaliteit ook gevraagd of zij hulp hadden ontvangen van een gespecialiseerde instelling zoals slachtofferhulp. In Nederland antwoordde 14 % bevestigend. In de Verenigde Staten en het Verenigd Koninkrijk wordt het vaakst slachtofferhulp geboden (16 en 17% ). Gemiddeld heeft 42 procent van de Europeanen behoefte aan slachtofferhulp, in Nederland bedraagt het percentage 35, zo blijkt uit de ICVS. Volgens Van Dijk blijkt hieruit dat ook in Nederland het bereik van de slachtofferhulp nog tekort schiet.

Van Dijk, hoogleraar Victimology aan de Universiteit van Tilburg en onderzoeksdirecteur van INTERVICT (International Victimology Institute Tilburg), noemt de uitkomsten over de bejegening van slachtoffers teleurstellend. Sinds 2003 zijn alle EU lidstaten verplicht misdaadslachtoffers “correct” te behandelen en om slachtofferhulp actief te bevorderen. In werkelijkheid valt van een meer slachtoffervriendelijk beleid in de meeste EU landen nog weinig te merken. Opvallend is dat de tevredenheid van slachtoffers met de politie juist het sterkste is gedaald in landen waar relatief vaak slachtofferhulp wordt geboden. Hiertoe behoren Nederland, de Verenigde Staten en Engeland. De beschikbaarheid van slachtofferhulp is voor de politie in die landen volgens Van Dijk “kennelijk reden om de eigen aandacht voor slachtoffers weer op een laag pitje te zetten”.

De International Crime Victims Survey werd voor het eerst gehouden in 1989 en wordt om de vier jaar herhaald. De Europese studie uit 2005 werd uitgevoerd door Gallup/Europe met subsidie van de Europese Commissie. Inwoners van de vijftien landen die voor 1 mei 2004 lid waren van de EU zijn betrokken in het onderzoek, alsmede Polen, Estland en Hongarije. Van Dijk is thans verbonden aan INTERVICT, een jong onderzoeksinstituut van de UvT dat zich bezig houdt met de rechten van slachtoffers en de maatschappelijke en psychologische aspecten van slachtofferschap. Donderdag 12 oktober organiseert INTERVICT haar eerste internationale congres aan de Universiteit van Tilburg waar bovengenoemde resultaten zullen worden bekend gemaakt. Op het congres spreken ook drie mensen die vooral als slachtoffer bekend zijn geworden: Terry Waite, Mukhtar Mai en Leoluca Orlando.