Nooit meer afwasmiddel nodig

Van der Wal promoveert 1 december 2006 aan de Rijksuniversiteit Groningen.

‘Het lotus- effect is in de jaren zeventig onder de aandacht gebracht door professor Barthlott uit Bonn met zijn onderzoek aan de Indische lotus’, legt Van der Wal uit. ‘Het bladoppervlak van die plant is extreem waterafstotend, waardoor vuil en water geen grip krijgen op het oppervlak. Die extreme waterafstotendheid maakt het zelfreinigend. Daarom is het bladoppervlak, ondanks dat de plant in de modder groeit, altijd brandschoon.’

Nu nog duur
Een prachtige uitvinding van moeder natuur die we graag willen overnemen. Maar dat valt niet mee. ‘Op het moment kan het lotus-effect wel kunstmatig nagemaakt worden, maar dan moet je arbeidsintensieve lithografische technieken gebruiken in combinatie met dure materialen. Daarbij komt ook nog dat de lotus het voordeel heeft dat hij zijn bladoppervlak bij beschadigingen makkelijk weer kan herstellen.’

Microbolletjes
Van der Wal probeerde daarom een zelfreinigende coating te maken die makkelijk en goedkoop te produceren is. Met succes. ‘Onze methode maakt gebruik van Teflon – ja, van die pannen – dat van nature waterafstotend is en goedkoop. We bedekken een onderlaag met een speciaal mengsel van zelforganiserende microbolletjes van Teflon en polystyreen. De polystyreenbolletjes worden daarna weggehaald en daardoor ontstaat er een ruw oppervlak met allemaal piepkleine ruimtes met lucht. Lucht is waterafstotend. Door de combinatie met Teflon ontstaat zo een extreem waterafstotende en dus zelfreinigende coating.

‘Het lotus-effect is in de jaren zeventig onder de aandacht gebracht door professor Barthlott uit Bonn met zijn onderzoek aan de Indische lotus’, legt Van der Wal uit. ‘Het bladoppervlak van die plant is extreem waterafstotend, waardoor vuil en water geen grip krijgen op het oppervlak. Die extreme waterafstotendheid maakt het zelfreinigend. Daarom is het bladoppervlak, ondanks dat de plant in de modder groeit, altijd brandschoon.’

Nu nog duur
Een prachtige uitvinding van moeder natuur die we graag willen overnemen. Maar dat valt niet mee. ‘Op het moment kan het lotus-effect wel kunstmatig nagemaakt worden, maar dan moet je arbeidsintensieve lithografische technieken gebruiken in combinatie met dure materialen. Daarbij komt ook nog dat de lotus het voordeel heeft dat hij zijn bladoppervlak bij beschadigingen makkelijk weer kan herstellen.’

Microbolletjes
Van der Wal probeerde daarom een zelfreinigende coating te maken die makkelijk en goedkoop te produceren is. Met succes. ‘Onze methode maakt gebruik van Teflon – ja, van die pannen – dat van nature waterafstotend is en goedkoop. We bedekken een onderlaag met een speciaal mengsel van zelforganiserende microbolletjes van Teflon en polystyreen. De polystyreenbolletjes worden daarna weggehaald en daardoor ontstaat er een ruw oppervlak met allemaal piepkleine ruimtes met lucht. Lucht is waterafstotend. Door de combinatie met Teflon ontstaat zo een extreem waterafstotende en dus zelfreinigende coating.’

Waterdruppels stuiteren weg
Van der Wal: ‘De waterafstotendheid van de coating hebben we vervolgens getest door er waterdruppels op te laten vallen. Met een speciale camera die objecten met een hoge snelheden kan registreren, keken we wat er gebeurde. Bij een normaal oppervlak zal de waterdruppel blijven plakken. Bij onze coating zie je de waterdruppels stuiteren, zo n waterafstotend is het!’

Veel mogelijke toepassingen
Als het lukt om de coating op de markt te brengen ziet Van der Wal veel mogelijke toepassingen. ‘Keukengerei bijvoorbeeld. Bestek dat je kunt schoonmaken met alleen een beetje water zonder schoonmaakmiddelen. Boenen en poetsen niet nodig. Geef een lepel deze coating en kleverige substanties als honing lopen er zo weer af.’ De mogelijkheden zijn eindeloos. ‘Potten en pannen kunnen er mee uitgerust worden, maar ook badkamertegels. Met onze coating worden ze niet meer vochtig en krijg je ook geen schimmel meer.’

Perfectioneren
Op het moment voert Van der Wal gespreken met allerlei n bedrijven met de bedoeling de uitvinding op de markt te brengen. ‘Een farmaceutisch bedrijf heeft al interesse getoond. Die willen medicijnpotjes met onze coating bekleden, omdat veel medicijnen blijven kleven aan de binnenkant van het potje en daarna weggegooid moeten worden. En we gaan natuurlijk kijken hoe we de techniek verder kunnen perfectioneren.’

Waterdruppels stuiteren weg
Van der Wal: ‘De waterafstotendheid van de coating hebben we vervolgens getest door er waterdruppels op te laten vallen. Met een speciale camera die objecten met een hoge snelheden kan registreren, keken we wat er gebeurde. Bij een normaal oppervlak zal de waterdruppel blijven plakken. Bij onze coating zie je de waterdruppels stuiteren, zo waterafstotend is het!’

Veel mogelijke toepassingen
Als het lukt om de coating op de markt te brengen ziet Van der Wal veel mogelijke toepassingen. ‘Keukengerei bijvoorbeeld. Bestek dat je kunt schoonmaken met alleen een beetje water zonder schoonmaakmiddelen. Boenen en poetsen niet nodig. Geef een lepel deze coating en kleverige substanties als honing lopen er zo weer af.’ De mogelijkheden zijn eindeloos. ‘Potten en pannen kunnen er mee uitgerust worden, maar ook badkamertegels. Met onze coating worden ze niet meer vochtig en krijg je ook geen schimmel meer.’

Perfectioneren
Op het moment voert Van der Wal gespreken met allerlei bedrijven met de bedoeling de uitvinding op de markt te brengen. ‘Een farmaceutisch bedrijf heeft al interesse getoond. Die willen medicijnpotjes met onze coating bekleden, omdat veel medicijnen blijven kleven aan de binnenkant van het potje en daarna weggegooid moeten worden. En we gaan natuurlijk kijken hoe we de techniek verder kunnen perfectioneren.’