Oceanen sturen klimaat

Nieuws | de redactie
24 november 2006 | In de discussies over klimaatvariabiliteit en klimaatverandering op tijdschalen van jaren tot duizenden jaren, spelen de grote oceaanstromingen een belangrijke rol vanwege de enorme warmtecapaciteit van de wereldzeeën. De bovenste meters van de oceanen hebben een even grote warmtecapaciteit als de hele atmosfeer erboven. NIOZ oceanograaf Hendrik van Aken publiceert dezer dagen “The Oceanic Thermohaline Circulation, an introduction” over de wereldwijde oceaanstromingen en hoe deze het klimaat kunnen beïnvloeden.


De oceanen kunnen zowel een aandrijvende als een dempende rol vervullen bij veranderingen in de atmosfeer. In het boek staat de themohaliene circulatie (THC) centraal, die de grote oppervlakte en diepe stromingen in de vier oceanen met elkaar verbindt.

De THC wordt aangedreven door verschillen in de soortelijke massa van het zeewater door geografische verschillen in temperatuur en zoutgehalte. Zo zinkt zout en koud oppervlaktewater in de Noord- Atlantische Oceaan tussen Groenland en Noorwegen door zijn eigen gewicht massaal naar de zeebodem. In de literatuur over dit onderwerp worden vertragingen en versnellingen in de THC wijdverspreide consequenties toegedicht als een soort Deus ex machina in het klimaatonderzoek. Het grote publiek kon hiermee kennismaken in de dramatische rampenfilm “The day after Tomorrow.” Het drama zoals beschreven in deze film is in die vorm onmogelijk, maar de patronen die voor de film gebruikt zijn, bezitten wel een grond van waarheid, welke boven water wordt gehaald door klimaatonderzoekers en oceanografen. In Van Akens boek worden de basiskaraktistieken, de dynamiek en de interacties van de THC met het klimaat van onze planeet uitvoerig uiteen gezet

De auteur bevindt zich op dit ogenblik op het NIOZ onderzoekschip ‘Pelagia’ op de Atlantische Oceaan ter hoogte van Monrovia, West Afrika, op de Archimedes-2 cruise.


«
Schrijf je in voor onze nieuwsbrief
ScienceGuide is bij wet verplicht je toestemming te vragen voor het gebruik van cookies.
Lees hier over ons cookiebeleid en klik op OK om akkoord te gaan
OK