OCW: “Nederland verliest mondiale slag om talent”

Instellingen zetten nog onvoldoende in op HRM- en diversiteitsbeleid.” Geldgebrek leidt ertoe dat de internationale vraag en faciliteiten voor toponderzoek dan wel “in kaart gebracht zijn”, maar “tot op heden ontbreken op nationaal niveau echter de middelen om op de internationale ontwikkeling in te spelen.”

Excellentiebeleid niet concreet

Het inwerkdossier bevat een keur aan onthullende erkenningen van lacunes en inconsistenties in het HO- en R&D-beleid, waar de bewindslieden rekening mee moeten houden. Dramatisch is blz 13 over de stimulering van excellentie in het HO. “Op korte termijn [moet] 2% van de studenten excellent onderwijs” volgen, maar geen enkel concreet initiatief is beschikbaar, terwijl daarvoor 50 mln op de plank ligt uit het aardgassurplus in het FES.

De “twee sporen” van het beleid op dit punt blijken niet meer dan enkele belegen experimenten. En “eerst wachten we de resultaten van experimenten af.” Zo komt OCW weer met proefnemingen met een open bestel die in 2015 zouden moeten aflopen. Direct noodzakelijke acties –om die 2% te halen bijvoorbeeld- ontbreken, zelfs bij de ontbureaucratisering om talenten meer kansen te bieden: “Er zijn nog geen definitieve voorstellen voor de opheffing van belemmeringen en het vergroten van concurrentieprikkels.”

De ambtenaren gaan hierbij met onmiskenbare tegenzin in op de eisen van het HO zelf om hier meer armslag te krijgen: “Er is nog geen markt voor excellentie. In aanvulling op meer ruimte voor de markt, achten wij daarom – tijdelijk, tot de markt ‘volwassen’ is- een vorm van overheidsbemoeienis nodig.” Deze bemoeienissen zouden wel verpakt moeten worden in een schijn van beleidsvrijheid voor de instellingen; “Vanwege draagvlak (excellentie wordt niet aan de tekentafel van de overheid ontworpen) stellen wij een open benadering voor.”

Tweespalt bij valorisatie

Opvallend is ook dat het inwerkdossier indiceert dat binnen het ministerie zelf beleidsconcurrentie blijft bestaan rond het onderzoeksbeleid. Minister Plasterk krijgt twee aparte paragrafen voorgelegd over valorisatie van kennis. De ene zet de taak van het hbo voorop, terwijl de andere daar zeer afhoudend over doet. Samenhang tussen de beide pakketten van informatie en visie is dan ook gering.