“Je gaat pas stofzuigen als je schoonmoeder komt”

Kwaliteitszorg en Accreditatie zijn op dit moment hot items in hoger onderwijs- land all over the World, zo ook in Vietnam. Daarnaast is er vanuit het buitenland, en dus ook vanuit Vietnam, grote belangstelling voor het Nederlandse Hoger Beroepsonderwijs vanwege de verbinding met het werkveld en de gerichtheid op competenties die afgestudeerden kwalificeren voor een start op de arbeidsmarkt.
In 2005 zijn met subsidie van Ontwikkelingssamenwerking een tweetal min of meer samenhangende projecten gestart, waarin door de HBO-Raad samen met het “Ministery of Education and Training” in Vietnam (MoET) en een aantal Vietnamese universiteiten gewerkt wordt aan:

– Institutional strengthening for selected Vietnamese Universities in Profession Oriented Higher Education (ProfEd)
– Setting up and Development of Quality Assurance Centres (QAC´s) at 5 universities and contribution to System of Quality Assurance for Higher Education in Vietnam (ProfQim)  

In elk van beide projecten zijn er activiteiten op systeemniveau en op instellingsniveau. De HAN participeert alleen in het ProfQim project, waarin verder van Nederlandse kant deelnemen: NQA (Netherlands Quality Association), CHEPS (Center for Higher Education Policy Studies van de Universiteit Twente) en vijf hogescholen (Fontys, Hanzehogeschool, Hogeschool van Rotterdam, Saxion en de HAN). De Nederlandse hogescholen zijn in dit project gekoppeld aan een Vietnamese Universiteit en hebben tot taak die universiteit te ondersteunen bij de inrichting van een Quality Assurance Center.


Het project met Can Tho University
De HAN is gekoppeld aan de Can Tho University (CTU). Can Tho ligt in het zuiden van Vietnam in de Mekong Delta en heeft een belangrijke functie in de ontwikkeling van deze regio. De projectactiviteiten bestaan uit scholing en training tijdens missies naar Vietnam en on-distance support vanuit Nederland. Na een oriënterende missie in mei 2005, een scholing en bezoek van een CTU delegatie aan de HAN in oktober 2004, heb ik workshops van 1 week gegeven in Can Tho in december 2005, mei 2005 (samen met Lon Schröder) en in december 2006. Er nemen steeds 50 à 60 personen deel en er moet ook vertaald worden. Het is dus wel hectisch en soms ook lastig om goede werkvormen te vinden; met feedback in het Vietnamees kan ik immers niet zoveel. Maar er is grote stabiliteit van deelnemers en dat betekent dat je elkaar toch steeds beter gaat “verstaan”.

Wat is tot nu toe bereikt?
Can Tho University (Dai Hoc CanTho) heeft in april 2006 een Quality Assurance Center ingericht in overeenstemming met de (10) standaarden voor Quality Assurance Centers van de Nederlandse experts. In de workshops is/zijn een protocol voor het CTU Quality Assurance ontwikkeld een model vragenlijst voor cursus/module evaluatie ontwikkeld een referentiekader ontwikkeld voor “Program evaluation”, mede in relatie tot de voorlopige standaarden voor accreditatie (10 standaarden, 53 criteria) instrumenten voor programma evaluatie ontwikkeld in de vorm van model vragenlijsten voor studenten, alumni, werkveld een concept protocol ontwikkeld om de resultaten van Quality Assurance te koppelen aan de Planning en Control Cyclus van Begin juni 2007 is de volgende missie gepland. We hebben in december afgesproken dat de instituten van CTU (colleges and schools) dan rapporteren over:uitgevoerde cursus/module evaluaties, met de bedoeling daaruit verbeteracties en verbetering van de vragenlijst te destilleren onderwijsmethoden en werkvormen, met de bedoeling daaruit best practices en eventuele CTU standaarden te ontwikkelen toetsbeleid en toetsmethoden, met de bedoeling daaruit best practices te destilleren

Wat zijn problemen in dit soort projecten?
– Taal is natuurlijk een probleem, omdat ik niet weet hoe mijn boodschap vertaald wordt en omgekeerd hoe een boodschap van Vietnamese collega´s in vertaling tot mij komt.
– Cultuur verdient aandacht, maar vind ik niet echt een probleem. Volgens mij moet ik altijd sensitief zijn voor het (eventueel andere) referentiekader van partners en collega´s. Intensiteit en energie; tijdens een missie ben ik soms 24 uur of meer onderweg en moet ik daarna 12 uur per dag aan de bak. Dat vreet energie, die meestal wel wordt gecompenseerd door het resultaat. Maar, een “off day over there” telt wel dubbel aan!
– Communicatie; communicatie tussen missies is echt een probleem. Dit soort projecten is toch extra, en daarnaast hebben we allemaal onze eigen agenda, dat geldt zowel voor mij als voor de Can Tho collega´s. En het geldt misschien nog wel extra voor het onderwerp kwaliteitszorg, want “je gaan toch pas stofzuigen op de dag voordat je (schoon)moeder komt”  
– Welvaart verschillen; dat vind ik wel een probleem. Deelnemers aan de workshop krijgen ongeveer 15 of 20 dollar per dag. Die hebben ze ook nodig, want van hun basissalaris kunnen ze niet leven. In een NPT project als dit gaat het overgrote deel van het budget naar Nederlandse instellingen of experts, ik vind eigenlijk, dat het omgekeerd zou moeten zijn. Ik zie er met veel plezier uit naar mijn volgende bezoek aan Can Tho. Ik heb het gevoel dat we goed bezig zijn in dit project. Bovendien is Vietnam is een prachtig land,zijn de mensen vreselijk aardig en coöperatief en is met een aantal van hen een relatie van vriendschap gegroeid.

Dit artikel werd overgenomen uit de HANovatie nieuwsbrief