B-bestemming Holland mist beeldmerk

“Het kan me niet schelen hoe een hogeschool zich in het buitenland noemt. Wat mij betreft mag de hogeschool Drenthe zich in het buitenland best als University of Drenthe presenteren. Namen van scholen zeggen niet zoveel, het gaat erom wat er achter de gevel gebeurt. De term ‘university’ wordt heel breed gebruikt, ook in het buitenland. En in Mexico kennen ze Drenthe heus niet. Het gaat dus om het verhaal dat je vertelt, niet om de vlag die je erop zet.

Dat verhaal moet herkenbaar zijn voor een buitenlandse student. Nederland heeft kwalitatief goed hoger onderwijs, maar het is wel een b- bestemming. Daar bedoel ik mee dat je niet direct aan Nederland denkt als je in het buitenland wilt gaan studeren. Doorgaans weten studenten in het buitenland heel weinig van het Nederlandse hoger onderwijs. Je moet daarom wel willen uitleggen wie je bent. Er wordt wel gezegd dat de wereld een global village is, maar dat is niet zo. De wereld is een global city, waarin je sommigen kent, en heel veel anderen ook niet.

Je moet je daarom in het buitenland niet profileren met Nederlandse eigen­aardig­heden. Dat leidt tot een rommelige, controversiële presentatie. Het is trouwens ook niet nodig het Nederlands hoger onderwijsstelsel te veranderen. Het Nederlandse hoger onderwijsstelsel valt prima uit te leggen en heeft ook allerlei aantrekkelijke aspecten. Maar je moet je verhaal aan buitenlandse studenten wel vertellen vanuit hun perspectief. De invoering van het bachelor- masterstelsel was daarom heel goed, evenals de invoering van een accreditatiestelsel. Die twee elementen hebben de herkenbaarheid in het buitenland enorm vergroot.

Rutte heeft twee jaar geleden in een brief het idee gelanceerd om voor Nederland een ‘beeldmerk Holland’ te introduceren. Dat was een goed idee. Wij hebben scenario’s laten ontwikkelen om duidelijk te krijgen wat dat beeldmerk zou moeten inhouden, en die scenario’s vervolgens getoetst. Daaruit blijkt dat Nederland bekend staat als een internationale, open samenleving. Natuurlijk zijn berichten over de moord op Van Gogh en over Wilders in het buitenland wel bekend, maar dat doet niet totaal afbreuk aan dat beeld. En dat beeld kun je ook wel hard maken: we hebben bijvoorbeeld heel veel Engelstalig onderwijs, en onze ligging tussen Engeland, Frankrijk en Duitsland maakt dat we veel door het buitenland worden beïnvloed, zonder dat we een heel uitgesproken ‘Dutch model’ hebben”.