De eetbare planeet

Deze recepten komen binnenkort gebundeld uit bij uitgeverij Rozenberg. Voor diegenen die zijn rubriek missen, hier alvast twee recepten in afwachting van het boek De eetbare planeet.

Rijst met spinazie en feta (3 personen, 20 minuten)

Een gemakkelijk recept. Zonder dode beestjes. En ook geschikt voor pasta in plaats van rijst. Voor de spinazie adviseer ik een pak deelblokjes te nemen. Een klomp uit één stuk is goedkoper, maar ontdooit veel langzamer. Niet handig als je om zes uur hongerig de winkel uitrent. De feta zou ik bij een Turkse winkel halen. De prijs ligt lager en het assortiment is dieper, ze hebben meer soorten feta. Verder is het er meestal gemoedelijk en de aankleding van de zaak is minder gelikt. Het gaat vooral om het voedsel, zo lijkt het. Zelf krijg ik er een ontspannen vakantiegevoel van. Je ruikt van alles en doet nog eens onverwachte ontdekkingen. Vooral in de zomer als er fruit of groente bijligt dat niet een-twee-drie thuis te brengen is. En weet je eigenlijk niet of dat wat je ziet wel is wat je bedoelt, dan kun je altijd even proeven. In diezelfde zomerperiode zo’n beetje zie je daar af en toe groente en fruit – vooral ook de tomaten – dat van een betere kwaliteit is dan dat van een supermarkt. Dat deel komt dan wekelijks rijp uit Turkije, te oordelen naar de vrachtwagens die ik een tijdlang zag bevoorraden. Een Nederlandse kas met geen of weinig echte zon laat zich, hoewel warm, natuurlijk ook onmogelijk vergelijken met een mediterrane zon. Daarnaast is de ervaring dat zulke waar langer goed blijft. Gaat heen en geniet!

scheutje olijfolie, 2 of meer tenen knoflook, 2 pakken diepvriesspinazie (deelblokjes, ongeveer 800 g samen), 1 blok feta (400 g), 3 koppen zilvervliesrijst (300 g), peper, 1 tl tuinkruidenbouillonpoeder, wat tijm, 3 el geraspte Parmezaanse kaas

Zet een pan water op voor de rijst. Doe de olijfolie in een wok en zet hem op laag vuur. Pers de knoflook uit boven de wok. Fruit de knoflook zachtjes op laag tot matig vuur. Laat de spinazie met een deksel erop zachtjes ontdooien in de wok. Snij de feta in blokjes en voeg ze tijdens het ontdooien van de spinazie toe. Doe de rijst in de pan als het water kookt en laat deze op de laagste stand zachtjes koken tot de rijst gaar is. Het net droog laten koken van de rijst door de juiste hoeveelheid water te gebruiken is te prefereren boven afgieten. Kruid de spinazie met peper. Voeg het bouillonpoeder, de tijm en de Parmezaanse kaas toe. Nog eens doorroeren en zo nodig extra op smaak brengen. Dien op als de rijst gaar en de spinazie warm is.



Slemp (2 liter, minstens 1 uur)

Met een eerste schriftelijke signalering in 1542 voert slemp ver terug. Toch lijkt slemp tegenwoordig weggesijpeld uit het collectieve geheugen. En misschien wel terecht. Het is een “drank, bereid door saffraan, thee, kruidnagels, kaneel en foelie (met eierdooiers) in melk te koken en te laten aftrekken en er vervolgens suiker bij te voegen” (Koenen, 1974). Ik redde hem onlangs uit de afvalcontainer. Althans, het blijspel De Student Thuis van Frederik van Eeden, een zesde druk uit 1920. Juridisch student te Amsterdam Frans van Til is zonder medeweten door zijn vader uitgehuwelijkt aan nicht Greta. Maar Frans heeft uit liefde Louise al gekozen. En Greta de arts Vliegman. Thuis, in Barmenhuizen bij Utrecht, komt studiegenoot Albert Frans ‘s avonds tamelijk onverwacht te hulp. Van plan zich niet te laten kisten had een dronken Frans de avond ervoor Albert uitgenodigd voor een verlovingssouper. Als Frans Albert vraagt wat hij zal gebruiken antwoordt mijnheer Van Til: “Maar Frans! – wat krijg je in je hoofd – wij gebruiken hier niets op dit uur…” Mevrouw Van Til: “Ik heb een kopje slemp klaar gemaakt – Greta haal den keetel eens!” Frans (geagiteerd): “Slemp! – heeft u geen wijn of bier? – En sigaren! Kom kaerel! pijp eens aan! – dat’s lollig dat je gekoomen bent.” Maar helaas, “de jongeheer zal zich wel in onze eenvoudige gewoonte schikken.” En dat voor een drankje met het relatief dure saffraan. Het recept vond ik terug in het ondertussen vertrouwde naslagkookboek van de Amsterdamsche huishoudschool (1911). Het resultaat is een zachte, warme velletjesdrank. Niet echt een aanrader. Het heeft wel wat, maar niet veel. Een ingetogen drankje. Precies als Frans’ ouders.

2 L. melk / ¾ Gr. saffraan / 7 Gr. thee / 8 kruidnagelen / 8 c.M. pijpkaneel / Stukje foelie / 80 Gr. suiker / 20 Gr. maïzena.

Bind de kruiden in een neteldoeksch lapje, doe ze in de melk en breng deze langzaam aan de kook. Laat ze verder zoo lang trekken, tot er genoeg smaak aan de melk gekomen is (± ½ uur). Knijp het lapje van tijd tot tijd voorzichtig tusschen twee lepels uit, doe de suiker in de melk en laat ze met de aangemengde maïzena nog 3 à 4 minuten doorkoken. Neem er de kruiden uit, giet ze in het melkketeltje.

Naast zijn studie Tekst en Communicatie werkte Joris Hendriks (1975) in een tweetal biologische winkels. Zijn interesse in voedsel begon vroeg.
Eten is genieten en vreemd eten is er om uit te proberen, zeker in het buitenland. Zijn studentenhuis at doorgaans welwillend mee.
Het verslag van zijn kooktochten heeft ruim vier jaar geduurd. Joris’ vriendin inspireerde hem nu en dan en deed suggesties.
In de periode- Culiprut verliet Joris zijn kamer en trok in bij zijn vriendin. Tegenwoordig is Joris ook vader van een dochter. Hij werkt als testengineer bij een ICT- bedrijf. Daarnaast is hij freelancejournalist.

Teken- en kunstenaar S. Lloyd Trumpstein (19xx) en vormgever-fotograaf Remco Tazelaar (19xx) bedachten samen de illustraties. Trumpstein tekende eerder voor onder andere Univers en de uitgaves van het blad De Bedenkelijk Kijkende Grondeekhoorn (DBKG). Verder verscheen zijn werk in het absurdistisch tijdschrift Frietkaas en – samen met tekenaar Ivo van Leeuwen – in studentenblad Propria Cures. Eind 2005/Recent verscheen Trumpsteins en Van Leeuwens overzichtswerk Ontsnapt aan de vrijheid. De fotografie ervoor werd gedaan door Tazelaar.

Bestel/Order