Het IP van de MP
Er werd gekozen voor een zware politieke vertegenwoordiging in het IP: niet alleen was de MP de voorzitter, maar de Minister van EZ en die van OC&W waren de vice-voorzitters. De leden waren afkomstig uit het bedrijfsleven (groot en klein), kennisinstellingen en maatschappelijke organisaties (waaronder NWO). De eerste bijeenkomst in september 2003 vond plaats in niet minder dan de Trêveszaal. De ambitieuze doelstelling werd daar van kanttekeningen en concrete plannen voorzien, het IP kwam op de foto en trad naar buiten…
De pers maakte er meteen korte metten mee: de doelstelling was te pretentieus en te weinig concreet, de samenstelling deugde van geen kanten en dus kon er weinig goeds van worden verwacht. Ook bekende columnisten, waaronder de huidige Minister van OC&W, waren op z’n zachtst uitgedrukt skeptisch. In de daarop volgende jaren was er geen of negatieve publiciteit. Voor de politici in het IP was dat vervelend, zeker voor de MP, die na afloop van iedere vergadering een boodschap klaar had over de vorderingen van het IP, maar die nauwelijks of niet werd opgepikt. Het gevolg was wel dat het IP feitelijk in alle rust z’n werk kon doen, over veel onderwerpen betrekkelijk snel overeenstemming bereikte en de uitvoering van voorgestelde maatregelen vrijwel onmiddellijk van start kon gaan dank zij de participatie van de belangrijkste bewindslieden. IP-beleid werd snel kabinetsbeleid en de MP zag erop toe dat ministers zich eraan hielden. De ministeries gebruikten dit beleid (bijvoorbeeld dat op het gebied van de sleutelgebieden) om hun keuzes voor de besteding van FESgelden te legitimeren, voor de implementatie van de “smart mix”, om te investeren in grootschalige researchinfrastructuur, om innovatievouchers uit te geven voor het MKB, voor de ondersteuning van regionale initiatieven, voor de dynamisering van het beroepsonderwijs.
En de MP, hij ploegde voort, en liet zich door gebrek aan publiciteit en regelmatig gezeur in de Tweede Kamer niet uit het veld slaan. Hij bleef buitengewoon gemotiveerd om van het IP een succes te maken met blijvende impact. Het IP vergaderde vijf keer per jaar op verschillende locaties in het land met een goed voorbereide agenda (in stuur- of werkgroepen waarin ook IP-leden zitting hadden). De MP was er altijd, was goed voorbereid en een voortreffelijk vergadervoorzitter, stimulerend in de discussies en efficient in het formuleren van de meest wezenlijke conclusies. Hij wist vermeende belangentegenstellingen snel te overbruggen, mede door leden ervan te weerhouden te zeer het direkte belang van hun achterban te verwoorden. Dank zij deze inzet was het ook mogelijk overeenstemming te bereiken over langere termijn onderwerpen. Daar is de “Kennis Investerings Agenda 2006 –2016: Nederland, hét land van Talenten” een goed voorbeeld van. Zes miljard per jaar structureel (!) aan additionele publieke middelen zijn nodig om de ambities van Nederland Kennisland waar te maken en eenzelfde bedrag van private zijde. Dat moet worden besteed aan onderwijs, scholing, innovatie en onderzoek. Versterking van de tweede geldstroom die niet ten koste gaat van de eerste. Het nieuwe kabinet moet daar een eerste invulling aan geven. Het is goed nieuws dat er opnieuw een IP komt, ongetwijfeld in gewijzigde samenstelling, maar wel met opnieuw de MP als voorzitter. Hij moet ook nu weer zijn cruciale leidende rol spelen om concrete resultaten te boeken. Dat zal Plasterk en van der Hoeven alleen niet lukken. Het IP is van de MP, alleen dan is succes verzekerd!
Douwe D. Breimer
hoogleraar farmacologie aan de Universiteit Leiden (tussen 2001 – 2007 rector magnificus en twee jaar voorzitter van het CvB, tevens lid van het eerste IP)
(Breimer publiceerde deze beschouwing eerder in NWO Hypothese)
Meest Gelezen
‘Compensatoir toetsen komt kwaliteit hoger onderwijs wél ten goede’
Wet leeruitkomsten: Doorgeschoten individualisering of broodnodige keuzevrijheid?
‘Juist bij flexibiliteit heeft student behoefte aan structuur’
Minister: “Verengelsing ondermijnt de toegankelijkheid van universiteiten”
Kamer zet voorlopig streep door volgende ronde Groeifonds