Meer innovatie met menselijk kapitaal

Ondanks de oplevende economie richtten de meeste bedrijven zich nog steeds op kostenverlaging, herstructurering en efficiencyverbetering. Maar, zo stellen de onderzoekers daar tegenover, een vitale kenniseconomie vereist toenemende aandacht voor sociale innovatie. Ondanks de krappe arbeidsmarkt zijn investeringen in menselijk kapitaal achter gebleven en het leiderschap is hoofdzakelijk gericht op korte termijn resultaten.

De mogelijkheden voor open innovatie en netwerken met kennisinstellingen worden onvoldoende benut. Nederland excelleert namelijk wel als het gaat om technologische innovatie en kennisontwikkeling. Toch zijn wij uitermate zwak in het herkennen van kennis, verspreiden daarvan binnen de onderneming en benutten van deze kennis in de vorm van nieuwe producten, diensten en processen. Dat heeft vergaande gevolgen voor ons concurrentievermogen en productiviteitsgroei. Het gevolg van deze achterblijvende innovatie is dat steeds meer kennisintensieve activiteiten als Onderzoek & Ontwikkeling, productontwerp en productengineering worden verplaatst naar opkomende economieën zoals India en China.

Drie hefbomen om het rendement van het innovatievermogen van Nederlandse bedrijven op te voeren komen naar voren. Ten eerste, investeer meer in medewerkers (menselijk kapitaal). Door de focus op kosten in de bedrijven zijn de invetseringen in mensen achter gebleven. Ten tweede, strategisch leiderschap faciliteert duurzame innovatie en helpt bij het veranderen van management- en organisatieprocessen. Die veranderingen leiden tot het beter benutten van de bestaande technologische kennis. De derde hefboom is het operen in open kennisnetwerken. Niet alle kennis voor innovatie hoeft “in huis” geproduceerd te worden.

“Deze bevindingen zijn opmerkelijk en bieden vooral kansen” stelt Henk Volberda, de projectleider van dit onderzoek. “Juist nu het goed gaat met de economie en de werkgelegenheid moet flink in menselijk kapitaal worden geïnvesteerd”. De onderzoekers beklemtonen ook het belang van strategisch leiderschap voor innovatie. Zo wijzen zij erop dat het top management te veel aandacht heeft voor de financiële kwartaalcijfers. Strategisch leiderschap moet bijdragen aan een sterkere focus op innovatie en daarmee continuïteit.  Met deze investeringen in sociale innovatie zullen technologische innovaties in Nederland beter renderen. Kennisintensieve activiteiten worden daardoor minder ge-offshored naar opkomende economieën, maar weer meer ingeshored in Nederland (NL-shoring).