OESO-oordeel belangrijk voor Innovatieplatform

“Dat de OESO die rol significant noemt, dat vind ik wel belangrijk. Het beeld was voorheen in sommige media wel eens anders, hè?” De kritiek van de OESO dat de slecht afgestemde werkwijzen van OCW en andere kennisdepartementen ook de coördinerende en agenderende taken van het Innovatieplatform benadeelt, wilde de premier niet en détail becommentariëren. “Wij gaan in het platform ons maar niet bezighouden met verhoudingen tussen ambtelijke apparaten”.

Dat nam niet weg dat Balkenende met nadruk wees op de ingreep in de strategische sturing die hij ten aanzien van kennis en innovatie met het regeerakkoord had doorgezet. “De pijlers in het coalitieakkoord, waarvan innovatie en kennis een van de zes is, zijn benut voor een herinrichting van de onderraden van de ministerraad. De beleidslijnen worden langs deze opzet uitgediept en gestuurd. En dat gaat bewust over de grenzen van de verschillende ministeries heen! Dat heeft wel enige impact”.

De premier sloot op wezenlijke punten aan bij de toekomstanalyse die de oprichter van het eerste Innovatieplatform, de Finse oud-premier Esko Aho, aan ScienceGuide eerder deze week had gegeven. Ook Balkenende noemt de innovatie in de zorg een belangrijke nieuwe prioriteit tegen de achtergrond van de vergrijzing en de gezondheidsvraagstukken van veel mensen. “Innovatie is de belangrijkste troef die wij hebben om Nederland beter te maken. Als wij deze in de zorg veel meer versterken kunnen we mensen op allerlei punten veel beter behandelen en komen ook mensen met gezonde beleidsproblemen beter tot hun recht”.

Nadrukkelijk kiest Balkenende ervoor om het Finse model van strategische keuzen voor de lange termijn vol te houden. De sleutelgebieden, de Kennisinvesteringsagenda en het accent op sociale innovatie uit de vorige kabinets – en IP-periode blijven kernpunten van beleid voor het nieuwe Innovatieplatform en zijn werkprogramma. Een verdere stimulans en uitdieping wil het Innovatieplatform geven aan de thema’s water, energie, zorg en onderwijs.

“Er is veel in beweging gekomen. Denk aan de kennisvouchers voor het MKB, de kennismigranten aanpak, al moet daar nog het nodige worden gedaan. Nu willen wij het innovatief ondernemerschap een grote impuls gaan geven: 50% meer innovatieve starters in 2016 is de ambitie. In het Innovatieplatform komt de nadruk te liggen op een combinatie van de voortzetting van het conceptuele denken van de vorige periode met concrete actiepunten in het nieuwe werkprogramma”.

De rol van het Innovatieplatform ziet Balkenende onverminderd als die van de ‘ijsbreker.’ “Maar er komen nieuwe rollen bij: die van versneller van lopende activiteiten, van cultuurveranderaar en van katalysator van noodzakelijke veranderingen om innovatie mogelijk te maken. Het conceptualiseren gaat dus zeker door, maar nu op een andere manier, want we hebben de voorbije jaren stappen gezet en nu moeten we ervoor zorgen dat we ook door kunnen. Vandaar de katalysatorrol bijvoorbeeld.”

De premier vond de keuze die Aho in Finland nu maakt voor thematische zwaartepunten én landenprioriteiten zeer interessant. Voor zijn aanpak hield hij wel een voorkeur voor primair thematische accenten. “Onze keuze voor duurzaamheid en water als zulke thema’s zijn internationaal erg profilerend voor ons land. Dat valt juist op, ik merk dat op mijn buitenlandse reizen en in de internationale contacten, ook met India en China. In deze landen zoekt men op zulke terreinen excellente partners en kennisrelaties, dus ook in Nederland. Dat biedt ons land uitstekende mogelijkheden, onze reputatie versterken we daarmee.

Een goed voorbeeld kwam ik tegen in India. De medische researchtak van Philips is daar op hoog niveau actief. Zij werken er samen met ziekenhuizen en met NGO’s in de gezondheidszorg om nieuwe zorgconcepten te ontwikkelen en in de praktijk toe te passen. Daarmee is Nederland op het punt van de innovatie in de zorg een sterke partner in India. Voor ons is het van groot belang dat we thematisch op dit soort innovatiegebieden als internationaal zeer actief worden herkend. Dat is wat Finland ook doet, op eigen manier. Voor ons land als wereldwijd handelsland past zo’n benadering via die zwaartepunten wat beter bij onze positie en rol, denk ik”.