Kamer wil visie KNAW op onderzoekprofijt

1. Klopt het dat u van plan bent om wettelijk vast te leggen dat onderzoekers een vast percentage van de opbrengsten van hun ontdekkingen krijgen? (1)

2. Wat is uw reactie op de mening van prof. Vandenbroucke dat hiermee de wetenschappelijke onafhankelijkheid wordt doorkruist en belangenverstrengeling dreigt?

3. Erkent u het risico dat indien universitaire onderzoekscentra en onderzoekers zelf geld gaan verdienen aan hun ontdekkingen, zij zich meer en meer zullen gaan richten op lucratieve deals met de industrie en het opzetten van eigen bedrijven? Zo ja, deelt u onze mening dat daarmee de financieel belanghebbenden bepalen wat wordt onderzocht en hoe en dat daarmee de open discussie – de basis van de wetenschap – dreigt te verdwijnen?

4. Kent u de mening van Marcia Angell in ‘The Truth about the Drugs Companies’ dat soortgelijk beleid in de VS vanaf 1980 heeft geleid tot grote voorspoed van de farmaceutische industrie terwijl de voordelen voor de samenleving zeer twijfelachtig zijn? (2)

5. Wat is uw mening over haar constatering dat dit beleid heeft geleid tot een veranderende ethiek in de wetenschap namelijk waar men voorheen de moraal had dat ‘in goeden doen zijn haaks staat op het goede doen’, nu ook onder de wetenschappers de moraal geldt dat wie geen geld binnenhaalt, geen goede wetenschapper kan zijn? (2)

6. Wat vindt u van haar stelling dat dit beleid heeft geleid tot een groeiende ‘pro-industrie bias’ en kunt u ook reageren op de voorbeelden die prof. Vandenbroucke hierover geeft? (1,2)

7. Deelt u onze mening dat met publiek geld gefinancierde ontdekkkingen in het publieke domein behoren te blijven en en dus voor iedereen beschikbaar dienen te zijn?

8. Erkent u dat de onderzoekers die in de plannen zelf financieel profijt gaan halen van hun vindingen vaak nog wel met publieke middelen werken? Zo ja, hoe voorkomt u – zeker gezien de genoemde ervaringen in de VS – dat belastinggeld in de zakken van de aandeelhouders vloeit?

9. Deelt u onze mening dat wetenschappelijk onderzoek, gefinancierd met publieke middelen, juist een tegenwicht moet bieden aan onderzoek dat door opdrachtgevers wordt betaald en daarmee minder onafhankelijk is? Zo ja, bent u bereid af te zien van een mogelijk wetsvoorstel om wetenschappers en onderzoeksinstellingen te laten delen in de opbrengsten van hun ontdekkingen?

10. Heeft u overleg gehad met de KNAW over een dergelijk wetsvoorstel? Zo ja, wat is hun opvatting hierover? Zo nee, bent u bereid hier alsnog over te overleggen?

(1) NRC, 21 augustus 2007

(2) The New York Review of Books, vol 51, nr 12, July 15, 2004. The Truth About the Drug Companies. Marcia Angell.