Nieuwe eigenschap antilichaam ontdekt

Deze antilichamen (of antistoffen) worden door ons afweersysteem aangemaakt met als doel ons te beschermen tegen bacteriën of bijvoorbeeld kankercellen. De antilichamen vernietigen dergelijke ‘vreemde cellen’. Antistoffen worden ook gebruikt als medicinale behandeling van bijvoorbeeld ontstekingsreuma, een auto-immuunziekte.

De Maastrichtse studie, die in Science zal verschijnen, toont een basaal mechanisme aan van het IgG4-antilichaam, wat door prof. dr. Mark de Baets, onderzoeksleider van de Maastrichtse groep, als ‘zeer merkwaardig gedrag voor zo’n eiwit’ wordt gedefinieerd. ‘Een antilichaam ziet eruit als een vork met vier tanden, bestaande uit twee symmetrische helften. Als je de twee helften van IgG4 scheidt, gaan ze een nieuwe verbinding aan met een helft van een andere vork. Dat is een compleet nieuw concept voor antilichamen, want normaal gesproken breekt zo’n eiwit helemaal af tot de bouwstof (aminozuren) om weer opnieuw gebruikt te worden bij het maken van nieuwe anti-lichamen.’

De groep Maastrichtse onderzoekers richtte zich binnen het project met name op de rol van IgG4 bij de auto-immuunziekte myasthenia gravis. Deze aandoening leidt tot het niet of onvoldoende functioneren van de spieren, doordat antilichamen eigen ‘goede’ cellen aanvallen en vernietigen. Bij aantasting van de tussenribspieren kan bijvoorbeeld ademhalen problematisch worden. Na een injectie met deze genetisch gemodificeerde IgG4-antilichamen blijken deze zich aan de spieren te hechten, waarna ze een beschermende laag vormen tegen de spieraantasting. In de toekomst kan een behandeling met IgG4 mogelijk de huidige (agressieve) behandeling van myasthenia gravis-patiënten met cortisone vervangen. Antilichamen hebben namelijk ook de eigenschap niet de heftige bijwerkingen te veroorzaken van bijvoorbeeld cortisone