Identiteit in meervoud

Niet-blanke geadopteerden zijn dubbel anders: hun ouders zijn niet hun biologische ouders én ze hebben een andere huidskleur. Dit is van invloed op de ontwikkeling van hun identiteitsgevoel. De auteurs introduceren in hun boek de term ‘geadopteerden van kleur’. Geadopteerden die interetnisch geadopteerd zijn maken een individuele worsteling door, door deze spanning tussen aanpassing en anderszijn. Dit kan als een gemeenschappelijke problematiek beschouwd worden die deze geadopteerden met elkaar delen, ongeacht hun etnische of nationale herkomst.

Nieuwe inzichten
De auteurs interviewden tien volwassen geadopteerden van kleur. Alle geïnterviewden gaven aan dezelfde dubbele ervaringen te hebben. Aandacht voor deze ervaringen is van invloed op het ontwikkelen van een positieve kijk op hun meervoudige etnische achtergrond, zo stellen Wekker en haar medeauteurs. De interviews bieden nieuwe inzichten in de rol die etniciteit speelt voor specifieke ervaringen van anderszijn en discriminatie, waarover geadopteerden vertellen. Zo speelde hun etnische herkomst bij hun families schijnbaar geen wezenlijke rol en was geen onderwerp van gesprek. Hun kleur werd niet gezien als anders of afwijkend, maar tegelijkertijd werden zij door hun omgeving regelmatig geconfronteerd met aannames en vooroordelen over hun zichtbaar anderszijn. Deze tegenstrijdige boodschap die geadopteerden ontvangen over hun etnische identiteit heeft een diepgaand effect op hun zelfbeeld. Een geïnterviewde vrouw van Koreaanse afkomst verwoordde dit als volgt: ‘Je wordt er steeds aan herinnerd dat mensen je anders zien dan jij jezelf kent.’

Meervoudige identiteit
De onderzoekers ontwikkelden op basis van de interviews een nieuwe benadering voor het onderzoek naar volwassen geadopteerden. In deze benadering – waarvoor zij ideeën hebben gebruikt uit de feministische theorie en de cultuurwetenschappen – kijken zij naar de invloed van etniciteit, nationaliteit en sekse op de vorming van de eigen identiteit. De benadering biedt inzicht in een verschijnsel dat relevant is voor geadopteerden van kleur: de vorming van een meervoudige identiteit. Onderzoek naar adoptiekinderen richt zich tot nu toe vooral op de psychosociale ontwikkelingsproblematiek. Met de sociale invloeden van etniciteit en kleur wordt nauwelijks rekening gehouden.

‘New Roots and Routes in Adoption Research’
Het rapport ‘Je hebt een Kleur maar je bent Nederlands.’ Identiteitsformaties van Geadopteerden van Kleur is het resultaat van een onderzoek dat is verricht door de Leerstoelgroep Gender Studies, faculteit Geesteswetenschappen van de Universiteit Utrecht in samenwerking met de Wetenschapswinkel Letteren van de Universiteit Utrecht. Auteurs zijn: Prof.dr. Gloria Wekker, dr. Cecilia Åsberg. Drs. Iris van der Tuin en drs. Nathalie Frederiks.

Het boek wordt op 26 oktober gepresenteerd tijdens het internationaal symposium ‘New Roots and Routes in Adoption Research’ in Utrecht. De auteurs dragen hun boek op aan de volgende generatie van potentiële onderzoekers en beleidsmakers: geadopteerde studenten van kleur.