Compassie om de fietsenkelder

De verontwaardiging die je hoort als zou zo’n seksscène onfatsoenlijk zijn stoelt voor een groot deel op rancune. Waarom kunnen die mensen doen waar menigeen alleen maar van droomt? De scène zelf treft mij niet als onfatsoenlijk. Mij vallen eerder woorden te binnen als ongelukkig, ongemakkelijk. Zo’n fietsenkelder waarin twee mensen in de weer zijn. Maar goed, ook in zo’n fietsenkelder kunnen de hartstochten hoog oplopen, en dan denk je niet aan de gevolgen.’

Denkt een wethouder niet aan de gevolgen, of denkt hij gewoon overal mee weg te komen? Is hier spraken van hoogmoed van een politiek leider?
‘Het past wel in het beeld van een succesvol politicus. Hij is succesvol als wethouder, wordt genoemd voor allerlei landelijke posten, hij komt op radio en tv. Mensen die succesvol zijn denken zich dit soort capriolen te kunnen veroorloven. Depla is het zoveelste voorbeeld in een heel lange rij. De leiders kunnen zich dit soort gedrag ook wel veroorloven, omdat ze er inderdáád mee wegkomen. Clinton is er na zijn affaire met Lewinsky alleen maar populairder op geworden.’

Raar: de leiders worden populair na gedrag dat we veroordelen?
‘Er zit iets paradoxaals in de verwachting van het publiek over hun leiders. Aan de ene kant plaatsen wij de leiders op een voetstuk, aan de andere kant willen we altijd ook de slechte kant van de leiders kennen. Dat we kunnen inzien dat de leider net zo feilbaar is als wijzelf. Dat is ook de reden dat we nooit tevreden zijn over onze leiders: we vragen hun een held te zijn, maar willen tegelijkertijd alles weten over hun menselijke kanten. Wat we in de fietsenstalling te zien krijgen is een act van twee feilbare mensen. En dat roept in eerste instantie een gevoel van medelijden op, van compassie. De mensen zeggen: waarom moet hun escapade in de openbaarheid worden gebracht, laat die twee toch begaan.’

In eerste instantie? De populariteit blijft niet?
‘Nee, in de kern zit in de reputatie van de ster een tragische kant. Want de populariteit blijft zolang het publiek dit accepteert. Als het publiek van de ster afwil, zal het als eerste de menselijke zwaktes in stelling brengen om zijn val te bespoedigen.’

De media in Nederland zijn veelal terughoudend om de seksuele escapades te belichten. Dat juicht u toe omdat het een privézaak is, of is met openbaarheid een publiek belang gediend?
‘Ik bepleit terughoudendheid, te meer omdat de mensen die de zaak in openbaarheid brengen, erop uit zijn om de twee hoofdrolspelers te beschadigen. Het zijn niet Depla en het raadslid die de reputatie van stad en politiek beschadigen, dat zijn de mensen die het openbaar maken.’

Met meer openbaarheid is de feilbare ster toch beter belicht. Dat is toch pure winst?
‘Het zou pas winst zijn als het de openbaarheid zou zijn van het katholieke, Franse type: in die cultuur is er een normaal verhaal mogelijk over de escapades van de politici: dat hoort er daar gewoon bij. Bij ons gaat openbaarheid samen met een benepen moralisme: ‘Kijk toch eens wat die mensen doen, dat mag toch niet.’ Dus in deze situatie ben ik er voor om de zaak in de privésfeer te houden. Er moet niet over geoordeeld worden, en ik heb er zelf ook geen oordeel over. Ik vind alleen de keuze van een fietsenstalling weinig gelukkig.’

 (interview gemaakt door Paul van den Broek van Voxlog)