HBO wil één keurmerk lerarenopleiding

 

1 Kennisbasis, Kennistoetsen en Kennisbank

Wat een startbekwame leraar minimaal moet weten en kunnen, hebben we in 2006 voor alle vakgebieden vastgelegd in de zogenaamde Kennisbasis. Die kennis moet natuurlijk ook getoetst worden. Dat gebeurt met Kennistoetsen en die zijn voor een aantal vakken al klaar. De Kennisbank tenslotte bevat publicaties vanuit de Nederlandse hogescholen, waarvan leraren en lerarenopleiders gebruik van kunnen maken.

Doel 2008: Invoering van de Kennisbasis bij alle lerarenopleidingen en afronden van de productie en de invoering van de Kennistoetsen voor alle vakken evenals uitbreiding van de Kennisbank.

2 Keurmerk voor opleidingsscholen

De gezamenlijke Nederlandse hbo-lerarenopleidingen stellen één landelijk keurmerk vast voor scholen die een aandeel leveren in het opleiden van leraren. Werken op gekwalificeerde scholen is belangrijk voor de carrièreperspectieven van leraren. Een keurmerk ontwikkelen is geen sinecure en de lerarenopleidingen werken daarbij dan ook niet alleen onderling samen, maar ook met belanghebbenden in het werkveld.

Doel 2008: Ontwikkelen van  een landelijke keurmerk voor opleidingsscholen. Dat keurmerk staat borg voor de kwaliteit van het leren op de werkplek. Het biedt ruimte voor eigen inkleuring. Transparante afspraken over hoe het keurmerk in het licht van de accreditatie van de opleidingen gehanteerd wordt.

3 Uitdagend leraarschap

Versterking van de beroepsgroep tot zelfbewuste, trotse en gemotiveerde leraren vraagt om bundeling van kennis en ervaring van scholen en lerarenopleidingen. Daarom worden er ‘koppels’ gevormd van leraren van scholen en opleidingsinstituten. Zij ontwikkelen interessante initiatieven voor ondernemende docenten op het gebied van schoolontwikkeling.

Doel 2008: 10 schoolprojecten rond het thema Uitdagend leraarschap. De ondernemende docenten weten de lerarenopleidingen aan hun zijde voor support en ondersteuning. Docenten die een aantoonbare bijdrage leveren aan het positieve imago van het beroep worden in oktober 2008, tijdens de dag van leraar, door de lerarenopleidingen beloond..

 4 Ons werk, werkt het?

Op scholen wordt de belangstelling voor praktijkonderzoek steeds groter: het is belangrijk om onderwijs steeds beter te maken en stil staan bij de effecten van het werk is nodig  om als leraar goed te functioneren. Op de lerarenopleidingen besteden bachelor- en masterstudenten veel aandacht aan praktijkonderzoek dat schoolproblemen analyseert en voorstellen ter verbetering doet.

Doel 2008: ‘Praktijkonderzoek waarbij docenten zelf actief betrokken zijn, helpt scholen verder op weg naar duurzame vernieuwing en kwaliteitsverbetering. Waar mogelijk hebben ook leerlingen daar een actieve rol in.’ Die boodschap communiceren de lerarenopleidingen met het werkveld aan de hand van handreikingen, voorbeelden van good practices en het aanbod tot samenwerking. Over een jaar wordt het resultaat tijdens een nationale conferentie gepresenteerd. Onderzoekende docenten kunnen rekenen op samenwerking met onderzoekers in het hbo. Dat zijn naast lerarenopleiders: promovendi en lectoren ook hoogleraren van universiteiten waarmee wij nauw samenwerken.

 5 Werken met leerlingen in een grote stad
‘Leraar zijn’ in de aan alle kanten schurende grote-stadsproblematiek vraagt speciale professionele kwaliteiten. Wat kom je tegen op een school in een grote stad? Hoe kunnen toekomstige leraren zich daarop voorbereiden?

Doel 2008: Een werkzame handleiding voor docenten en studenten over de extra eisen die het werken op een school in een grote stad aan de leraar stelt. Workshops over de praktische toepassingen waarbij tevens voorbeelden van goede praktijken worden uitgewisseld.

6 Flexibele maatwerktrajecten

De lerarenopleidingen bieden diverse hbo-opleidingen op alle vakgebieden, in verschillende vormen (voltijd/deeltijd/afstandleren/duaal/zij-instroom) en voor verschillende doelgroepen, zoals jongere studenten met havo/vwo/mbo, oudere studenten en elders afgestudeerde studenten. Elke opleiding wordt in overleg met de student verder aangepast tot een flexibel maatwerktraject, dat rekening houdt  met zijn eerder verworven competenties (EVC’s).

Doel 2008: We brengen in kaart wat er komt kijken bij het zorgvuldig waarderen van eerder verworven competenties. Bij het aanbieden van flexibele maatwerktrajecten streven de opleidingen  naar samenwerking en overeenstemming, bijvoorbeeld wat betreft het ontwikkelen en vaststellen van EVC-procedures  en daaraan gekoppelde verkorte opleidingstrajecten..

7 Educatieve hbo-masteropleidingen

Carrièremogelijkheden voor docenten zijn wezenlijk voor de versterking van de beroepsgroep. De lerarenopleidingen hebben daarvoor allerlei educatieve masteropleidingen in huis, waaronder diverse vak-masteropleidingen (de opvolgers van de vroegere eerstegraads-lerarenopleidingen). In alle mastertrajecten is ruimte om accenten te leggen die passen bij de innovaties die spelen op de werkplek van de studenten. Op dit moment werken meerdere hogescholen aan een nieuwe masteropleiding Leren en Innoveren..

Doel 2008: Alle lerarenopleidingen werken samen bij het presenteren en verder ontwikkelen van masteropleidingen en in het bijzonder bij de ontwikkeling van de nieuwe hbo-master Leren en Innoveren. Zo zullen steeds meer docenten ervaren dat de educatieve hbo-masters boeiende (en relatief goedkope) mogelijkheden bieden om door te groeien in het onderwijs.


Samen met de leraren in de scholen streven de lerarenopleidingen naar voldoende leraren voor de klas, innemende en krachtige persoonlijkheden met veel vakkennis, die weten wat er in de samenleving speelt, wat zij daaraan professioneel kunnen bijdragen en hoe ze het onderwijs zodanig kunnen inrichten dat hun leerlingen het beste uit zichzelf kunnen halen.

Het werken aan de zeven thema’s draagt bij aan een daadkrachtige en zelfbewuste beroepsgroep die weet dat het bij het leraarschap zowel om vakmanschap als meesterschap gaat en dat je als leraar opereert in het hart van het onderwijs en daar leerlingen inspireert, stimuleert en begeleidt.

Aan de bovenstaande ontwikkelingen geven wij het komende jaar voorrang. Samen voeren wij de regie over dit actieplan en maken we ons sterk om de gestelde doelen in één jaar te bereiken. We gaan ermee aan de slag!

ADEF (Algemeen-Directeurenoverleg Educatieve Faculteiten, gelieerd aan de HBO-raad):

·          Madelon de Beus, directeur Stoas Hogeschool,

·           Toine van den Bogaart, directeur lerarenopleidingen  Noordelijke Hogeschool Leeuwarden

·           Ans Buys, directeur Fontys Lerarenopleiding Tilburg

·          Willem Eikelenboom, directeur School of Education, Hogeschool InHolland

·          Stef Heinsman, directeur Instituut Archimedes, faculteit Educatie, Hogeschool Utrecht

·          Leo van Hoorn, directeur lerarenopleiding Christelijke hogeschool Ede

·           Jos Lumanauw, directeur Fontys Pedagogisch Technische Hogeschool, Eindhoven

·           Jacques van Meegen, directeur Lerarenopleidingen voortgezet onderwijs, Hogeschool Nijmegen

·          Hans van der Moolen, directeur lerarenopleiding VO/BVE, Hogeschool Rotterdam

·          Piet Murre, manager lerarenopleidingen voortgezet onderwijs Hogeschool Driestar Educatief, Gouda

·           André Nijsen, directeur Fontys lerarenopleiding Sittard

·          Gert-Jan van Setten, directeur Educatieve Hogeschool van Amsterdam

·           Lex Stomp, directeur School of Education, Christelijke Hogeschool Windesheim, Zwolle

·            Dirk van der Veen, directiesecretaris Instituut Archimedes, faculteit Educatie, Hogeschool Utrecht, secretaris ADEF