LSVb dient van repliek

Dit is echter een drogredenering: dat studentenaantallen blijven stijgen komt in de eerste plaats omdat de bevolking blijft stijgen en onderwijs steeds minder een elitaire aangelegenheid is. Ook wanneer een flink aantal studenten afgeschrikt wordt door de kosten, zullen de studentenaantallen blijven stijgen. Dit betekent echter niet dat er geen groepen getalenteerde jonge mensen zijn die vanwege de kosten besluiten niet te gaan studeren. Verschillende onderzoeken hebben aangetoond dat grote groepen studenten überhaupt niet aan een studie waren begonnen, wanneer er nog meer geleend had moeten worden.[1] Bij allochtone studenten ligt dit percentage zelfs op 40%. Hoezo komt de toegankelijkheid van het onderwijs niet in gevaar wanneer de kosten stijgen?

Er kleven een aantal fundamentele bezwaren aan het verhogen van de collegegelden. Helemaal aangezien het kabinet juist streeft naar meer hoger opgeleiden. Wanneer de kosten voor het volgen van onderwijs worden verhoogd, conflicteert dit met het kabinetsbeleid. Hoger collegegeld leidt wel degelijk tot een afname van de studentaantallen. Dit is in strijd met de doelstelling te investeren in de kenniseconomie én in strijd met de doelstelling 50% van onze bevolking hoger onderwijs te laten volgen. Daarnaast treft een dergelijke regeling met name kwetsbare groepen zoals allochtonen en pioniersstudenten. Het is onbegrijpelijk en zelfs hypocriet om als kabinet enerzijds te roepen dat de participatie van deze groepen in het onderwijs verhoogd dient te worden en anderzijds dergelijke maatregelen te treffen. Bovendien is het uiterst dubbelzinnig dat het kabinet actief campagne voert om het lenen onder jongeren tegen te gaan. Voor studenten wordt dit echter aangemoedigd.

En dat brengt ons in het morele vaarwater: studenten hebben profijt van hun studie, dus is het niet terecht hen hiervoor meer te laten betalen? Het antwoord hierop is echter een ondubbelzinnig “neen”. In de eerste plaats betalen studenten al veel, heel veel voor hun studie. De bijdrage van de maatschappij aan het hoger onderwijs is sinds de jaren tachtig grotendeels gelijk gebleven, die van studenten aan hun studie verveelvoudigt. De vraag kan gesteld worden waarom mensen die later waarschijnlijk  meer dan modaal gaan verdienen nu moeten betalen, in plaats van degenen die momenteel veel verdienen? Een andere morele afweging is de vraag  naar de rechtvaardiging  om studenten op te laten draaien voor het lerarentekort. Dit probleem is ontstaan door decennia lang wanbeleid op onderwijs. Opeenvolgende regeringen hebben de roep om meer docenten genegeerd, net zo lang tot de nood zo hoog was dat het niet meer te negeren viel. Balkenende IV gooide dit probleem op het bord van Plasterk, die de hete aardappel weer doorspeelde naar de student, die wellicht op moet draaien voor de gevolgen.

Volgens de LSVb is het verhogen van collegegelden een uitermate slecht idee, net als andere maatregelen die studenten financieel treffen. Het conflicteert op meerdere gebieden met de doelen die wij ons als maatschappij gesteld hebben. Dit is moreel gezien niet te verantwoorden en bovendien onverstandig wanneer wij daadwerkelijk streven naar een kenniseconomie.

Lisa Westerveld en János Betkó
Voorzitter en secretaris van de Landelijke Studenten Vakbond (LSVb)