ScienceGuide staat voor verdieping. Dit is het platform waar de actualiteit en achtergrond elkaar ontmoeten op een inhoudelijke en doordachte wijze. Onder het uitklapteken vind je dus een toelichting, geheugensteun of voetnoot die de redactie of de auteur toevoegt. Dit doen wij om ervoor te zorgen dat wij in onze artikelen grondig en gedetailleerd in kunnen gaan op belangrijke details, zonder de lezer kwijt te raken.
Nanotoekomst dichtbij
Nieuws |
de redactie
7 november 2007 | De technologische mogelijkheden van nanotechnlogie klinken futuristisch, maar over tien jaar zijn ze gemeengoed. Daarmee zijn goede voeding en gezondheid, schone energie en water en een meedenkende leefomgeving te verwezenlijken. Dat toekomstperspectief schetst prof.dr. Cees van Rijn bij de aanvaarding van het ambt van hoogleraar Microsysteem- en nanotechnologie toepassingen voor agro, food en gezondheid in Wageningen. Nanotechnologie biedt een keur aan kansen, doordat het werkgebied zich afspeelt op de schaal tussen een duizendste en een miljoenste van een millimeter.
Goede voeding Op het gebied van voeding verwacht prof. Van Rijn winst in de smaak en gezondheid van producten. Zo ziet hij kansen voor de ontwikkeling van bijvoorbeeld nieuwe soorten kaas, die verschillen in karakter door hun smaak, geur en structuur. Nieuwe combinaties van ‘bolletjes’ kaaseiwitten, vetten en lucht en water leveren nieuwe sensorische prikkels.
Andere kansen liggen er voor functionele voeding: bewerkte producten die (bewezen) gezonder zijn. Met nanotechnologie zijn de functionele ingrediënten te verpakken in nanocapsules die onzichtbaar en zonder het te proeven hun functionele inhoud lozen, bijvoorbeeld vitamines of stoffen die de verzadigingsreceptoren langdurig prikkelen en zo de voedselinname remmen. “Sonja Bakker anno 2020 belooft u niet alleen een slank voorkomen, maar ook een langer leven”, aldus de hoogleraar.
Combipil Omdat ziektes zich beter laten behandelen naarmate ze eerder ontdekt worden zal het opsporen van aandoeningen een grote vlucht nemen, bijvoorbeeld door ‘nanodraadjes’ die ultralage concentraties ziektekenmerkende eiwitten of antilichamen detecteren. Ook kunnen nanocapsules met medicijnen na inname naar de zieke locatie reizen en daar opengaan na een geschikt seintje. Prof. Van Rijn verwacht de ontwikkeling van een persoonlijke combipil met functionele stoffen als foliumzuur en preventieve medicijnen zoals aspirine. Medicijnen kunnen ook patiëntvriendelijker dan nu worden toegediend via nanopompjes die een stof, bijv. insuline, gedoseerd afgeven op basis van de metingen zoals van een ingebouwde glucosemeter.
Absorptie De wereldconsumptie van water verdubbelt elke twintig jaar. Met nanotechnologie is afvalwater te zuiveren en de waterkwaliteit te monitoren. Via een nieuw type membranen die door hun nano-opbouw met een veel groter oppervlak contact maken met het vervuilde water, is het vuilabsorberend vermogen vele malen hoger. Nanodeeltjes van ijzerhydroxide kunnen zo het zeer giftige arsenicum uit het water filteren.
Superschone diesel is te maken door cobalt nanodeeltjes te benutten in het proces om gas om te zetten in diesel, waarbij geen roet en zwaveloxiden vrijkomen. Zo ook is steenkool om te zetten in vloeibare en gasvorm. De nanotechnologie koppelt en ontkoppelt de gecontroleerde chemische producten aan de katalysator.
In de toekomst regelt een tweede autonome zenuwstelsel zaken waar we niet meer bewust bij nadenken. Een voorloper is een navigatiesysteem, maar met de vooruitzichten dat de capaciteit van het menselijk geheugen van ca 1 terabytes in 2030 voor duizend euro te koop zal zijn, dient zich tegen die tijd de geboorte aan van je eigen e-partner.
