Fondsenwerving als strategie

Tijdens de conferentie zullen de resultaten van de Expert Groep worden besproken. Hierin hadden 18 leden zitting vanuit 10 verschillende Europese landen, waarvan de meeste leden afkomstig waren van universiteitsbesturen, en andere leden afkomstig van stichtingen en fundaties die actief zijn in het (mede)financieren van top-wetenschappelijk onderzoek. Prof. dr. Geert Sanders, directeur van de Stichting Ubbo Emmius Fonds van de Rijksuniversiteit Groningen, vertegenwoordigde Nederland in deze actuele groep.

In het afgelopen jaar is de Expert Groep op zoek geweest naar de ‘best practices’ met betrekking tot fondsenwerving vanuit filantropische bronnen. Daarnaast wisselden de groepsleden hun ervaringen en inzichten onderling uit met fondsenwerving en fondsentoekenning vanuit hun eigen instellingen.

Aanbevelingen
De Expert Groep heeft de volgende aanbevelingen geformuleerd:

1. Universiteiten dienen fondsenwerving vanuit filantropische bronnen onderdeel te laten uitmaken van hun ‘overall’ strategie.  Universiteiten die zich niet scherp bewust zijn van hun excellente onderzoeksgebieden of van de voordelen die hen onderscheidend maken van andere universiteiten, zijn kansloos in het werven van fondsen.
2. Werk binnen universiteiten aan de opbouw van interne fondsenwervingscompetenties. Externe raadgevers kunnen hierbij in de beginfase een belangrijke rol spelen. Maar succesvolle fondsenwerving kan niet aan derden worden uitbesteed. Het is zaak om relevante competenties bij eigen personeelsleden op een hoger peil te brengen. Hierbij is onvoorwaardelijke steun vanuit het College van Bestuur noodzakelijk.
3. Heroverweeg de kwaliteiten die vereist zijn om lid te worden van een College van Bestuur; betrek hierbij de al of niet aanwezige competenties m.b.t. fondsenwerving en maak fondsenwerving tot een van de hoofdverantwoordelijkheden van de kandidaat.
4. Maak een kritische doorlichting van de aan de universiteiten gangbare management- en accounting praktijken: aan de basis van een succesvolle fondsenwerving liggen een zorgvuldige strategische planning en een gezond financieel management,   condities die bij potentiële donoren vertrouwen inboezemen.
5. Trek voordeel uit toenemende autonomie voor universiteiten: naast academische autonomie, gaat het hierbij om autonomie op het terrein van financiën, organisatie en personeelsaangelegenheden. Bij aanwezigheid van een adequate financiële uitgangssituatie uit publieke bronnen, kunnen dergelijke meer autonome universiteiten aan hun eigen strategie vorm geven m.b.t. marktconform aantrekken van personeel, genereren van eigen inkomsten en het naar eigen inzicht investeren hiervan.
6. Exploreer de mogelijkheden om universiteiten tot onafhankelijke stichtingen om te vormen, met alle voordelen van dien met het oog op het werven van fondsen.
7. Introduceer een systeem van ‘matching funds’, wat inhoudt dat in het geval dat een universiteit succesvol is in haar fondsenwerving bij particuliere donoren, zij van overheidswege telkens een bepaald percentage van de gift krijgt uitgekeerd. Zo fungeren ‘matching funds’ als hefboom voor een steeds succesvollere fondsenwerving.
8. Heroverweeg de gangbare fiscale regels op een zodanige wijze dat deze meer uitnodigend zijn voor universitaire fondsenwerving; besteed hierbij met name aandacht aan het belastingvrij maken van giften ten behoeve van universitair onderzoek dat niet valt onder ‘sponsoring’.
9. Eis het ‘recht van filantropische overdracht’ op waar het gaat om landen binnen de Europese Unie. Er dient een ‘Europees paspoort’ te komen voor alle ontvangers van filantropische middelen, waarbij Europese landen elkaar’s algemeen nut beogende instellingen wederzijds erkennen.
10. Bevorder een cultuur van geven en creëer een cultuur van vragen: waar alles om draait, is een cultuurverandering op Europees niveau ten gunste van universitaire fondsenwerving.

Meer over dit thema leest u op onze pagina Alumni.