Intellectueel kapitaal in China (1)

Nieuws | de redactie

9 april 2008 |

Voor extra colleges uit een kenniskring van InHolland schrapt men in Zuid-China graag lessen in Marx en zijn denken. Marien van den Boom beleeft het zelf mee in Guangzhou en houdt op ScienceGuide zijn ervaringen bij. ‘Het is al weer een aantal jaren geleden, in 1995, dat ik in China colleges had gegeven, over recente ontwikkelingen in de arabisch-islamitische filosofie het Midden-Oosten en de impact van een Arabische islam op de moslimwereld in het Verre Oosten. Ik was benieuwd te zien hoe dit deel van China, Guangdong, zou zijn veranderd. Reizend van Hong Kong naar onze gastheer, Jinan University (Guangzhou) kom je door de verstedelijkte gebieden van Shenzen. Je kijkt je ogen uit hoe de opmars van handel en industrie verder is gegaan. Guangzhou is uit zijn voegen gegroeid tot een enorme kosmopoliet. Het antiekwinkeltje waar ik in de jaren 90 nog een fraaie Chinese schildering van een avant- garde kunstenaar had gekocht, staat er niet meer. Grote winkelcentra hebben het hart van de stad veranderd in één groot warenhuis  met veel aanbod in elektronica. ”Alles verandert hier met Shenzen- speed rate, meneer”, zo wordt me gezegd.

Maar sommige dingen blijven. “Wat wel blijft zijn onze eetgewoonten, hier in Guangdong. De gemiddelde uitgaven van de locale bevolking voor voedsel zijn meer dan 50% van het maandinkomen en dat is nog zo, ondanks de recent fors gestegen prijzen voor rijst en varkensvlees. Als u de Chinese keuken waardeert, dan moet u naar Guangdong komen.”

Die waardering voor eten is te zien in de door studenten druk bezochte restaurants op deze uitgestrekte campus, een ware City of University in het stadscentrum, met dormitories voor studenten, appartementen voor docenten en vele andere faciliteiten. Jinan University heeft onze Kenniskring Intellectual Capital uitgenodigd voor een reeks gastcolleges over kenniseconomie, Intellectual Capital management en kennismanagement. Ik start de serie over kenniseconomie in Europa en Azië, mijn collega’s Daan Andriessen en Christiaan Stam volgen later.

Tijdens het eerste diner wordt me duidelijk dat in het collegerooster ruimte is gemaakt door de colleges over de politieke filosofie van Karl Marx deze week te laten vervallen. Een postgraduate student economie vertelt me, dat ”van 60 uur colleges marxistische filosofie in het curriculum wel enkele uren afkunnen”. Hij maakt een gebaar dat het tijd wordt voor andere topics. “Bij die 60 uur marxistische filosofie blijft het niet, er wordt ook nog erg veel les gegeven over de politieke economische theorie van het Chinese communisme”.

De colleges over kenniseconomie en Intellectual Capital worden druk bezocht. Naast studenten schuiven ook veel docenten aan, zowel overdag als  ’s avonds. ” Intellectual Capital is een geheel nieuw topic”, zo wordt me verteld.  Het is hard werken en er wordt veel gedebatteerd. Veel studenten zijn het er over eens, dat China zich nog steeds in de industriële fase bevindt;  strategieën van bedrijven zijn gericht op massaproductie, “een zegen voor de economieën van Europa en Noord-Amerika, omdat daardoor de inflatie in de afgelopen jaren daar redelijk laag is gebleven”, zo weet een student me te vertellen.

Tijdens de discussie spreken docenten en studenten consequent over Intelligent Capital, terwijl in mijn PowerPoint- presentatie duidelijk Intellectual Capital staat, en enkele weken geleden nog onze Zweedse collega Leif Edvinsson een reeks colleges over Intellectual Capital  heeft gegeven. Zou Intelligent Capital dan toch de eigen nuancering zijn, die China aan het debat over wat uniek is voor de Europese of Aziatische kenniseconomie zal gaan toevoegen? Daan Andriessen en ik publiceerden onlangs een artikel  Asian and Western Intellectual Capital in Encounter -over de vraag in hoeverre Intellectual Capital een primair Westerse theorie is-  met als stelling dat academische bijdragen vanuit de Aziatische culturele context wenselijk zijn. Maar wat de studenten en docenten tijdens het eerste college met Intelligent Capital als mogelijke Aziatische variant op het Westerse Intellectual Capital-denken voor ogen hebben is me nog niet helder.

Marien van den Boom
Research fellow, Kenniskring Intellectual Capital
Hogeschool INHOLLAND