Minder slecht slapen

 Een substantiële verbetering van slaapkwaliteit en -kwantiteit is voor hen mogelijk. De bevindingen zijn nu gepubliceerd in het gerenommeerde blad Brain.

Ondanks medicatie, psychotherapie en tal van huis-, tuin- en keukenmiddeltjes blijft het tobben voor wie kampt met chronische slaapproblemen. Meer onderzoek is nodig om te achterhalen wat er in de hersenen nu precies misgaat bij slecht slapen; vervolgens kan doelgericht naar betere behandelmethoden worden gezocht. Het team van Eus van Someren blijkt in ieder geval één veelbelovende behandelmethode op het spoor: optimalisatie van de huidtemperatuur. Hij lanceerde de hypothese dat de huidtemperatuur van invloed is op de neuronale activiteit van slaapregulerende hersengebieden. Zijn team heeft nu aangetoond dat zelfs een subtiele manipulatie van de huidtemperatuur een groot effect op slaap kan hebben. Voor het onderzoek werd een experimentele opstelling gebouwd. Flexibele holle buisjes werden in een pyjama geweven en aangesloten op een systeem dat water van een gecontroleerde temperatuur door de buisjes pompte. Zo konden de onderzoekers kleine veranderingen in de huidtemperatuur aanbrengen zonder dat de slapende deelnemers hiervan iets merkten.

Tijdens een gedeelte van de nachten werd de huidtemperatuur op 35 graad gehouden, een normale huidtemperatuur als iemand slaapt. Gedurende andere delen van de nachten werd de huid 0.4 graad verwarmd. Deze geringe verandering bleek grote consequenties te hebben voor de slaap: deelnemers sliepen dieper en werden minder vaak wakker. Vooral bij oudere deelnemers waren de effecten opmerkelijk. Veel ouderen worden vroeger wakker dan ze willen. In dit onderzoek was de kans dat een oudere deelnemer om 6.00 uur ‘s ochtends wakker was 58 procent. Met milde huidverwarming nam deze kans drastisch af tot 4 procent. Ouderen slapen bovendien vaak minder diep, terwijl juist diepe slaap onontbeerlijk lijkt voor het dagelijks onderhoud en herstel van het lichaam, in het bijzonder van de hersenen. In dit onderzoek hadden ouderen slechts 8 procent diepe slaap, minder dan de helft van het percentage dat gold voor jongere deelnemers. Met milde huidverwarming verdubbelde de hoeveelheid diepe slaap.

Met de VICI-subsidie zal het team van Van Someren het onderzoek voortzetten en een Nationaal SlaapRegister opzetten. Door slechte én goede slapers via internet regelmatig vragen te stellen en taken te geven worden de verschillende klachtenprofielen in kaart gebracht, waarbij het doel blijft meer te begrijpen van de hersenmechanismen van slecht slapen. Hoewel het Nationaal SlaapRegister pas in 2009 van start gaat, kunnen potentiële deelnemers zich uiteraard alvast per e- mail (info@slaapregister.nl) aanmelden.