Zesjescultuur als innovatie

Per maand kost ze het bedrijf waar ze stage loopt ongeveer 700 euro, een behoorlijk bedrag voor Chinese begrippen. “Ja, vreemd is dat, maar als ik mijn Chinese collega’s vraag of er iets te doen is dan lachen ze en vertellen ze me dat er gewoon niets is. Mijn collega’s doen ook niets”.

“Maar hoe komt dat dan?” vraag ik me hardop af. Loes antwoordt: “Waarschijnlijk voor een deel door het communisme, want er moet werk zijn voor iedereen. De situatie verandert wel, maar waarschijnlijk zijn de effecten van het communisme nog steeds voelbaar. Een ander probleem is het onderwijs. De studenten studeren weliswaar keihard, maar het studeren is vooral gericht op het uit je hoofd leren van teksten en regels. Er is weinig ruimte voor eigen inbreng. Mede daardoor is er bij veel Chinezen tijdens het werken een gebrek aan initiatief”.

Een paar dagen later spreek ik Koen, een Chinese jongen die Nederlands studeert en een jaar in België is geweest om de Nederlandse taal te leren. Ik leg hem het onderwijsprobleem voor waar de stagiaires mij attent op gemaakt hebben. Koen bevestigt het beeld dat de stagiaires geven. Het onderwijssysteem in China is te veel gericht op het uit je hoofd leren van informatie en te weinig op begrijpen en eigen initiatieven ontwikkelen.

Als voorbeeld noemt hij de manier waarop Chinezen Engels leren. Ondanks dat er tijdens bepaalde opleidingen veel aandacht wordt besteed aan het leren van de Engelse taal kunnen studenten toch nauwelijks Engels spreken, omdat het onderwijs te weinig praktisch van aard is. Een ander probleem is dat er weinig ruimte is voor andere talenten dan de vakken die op school worden aangeboden. Goed piano kunnen spelen, of een talent hebben voor basketballen worden nauwelijks gewaardeerd, en dat is zonde.

Volgens Koen is dat echter aan het veranderen. De Chinese overheid erkent de problemen en is bezig om het onderwijs te hervormen. In de toekomst zullen naast goede studieresultaten ook andere talenten een rol gaan spelen bij de mogelijkheid om toegelaten te worden tot een universiteit. Zo kunnen studenten met lagere cijfers toch op een universiteit studeren als ze bijvoorbeeld een muzikaal talent hebben.

Met dit verhaal in mijn achterhoofd moest ik toch cynisch denken aan de ‘zesjescultuur-discussie’ in Nederland. Een probleem met de huidige Nederlandse student zou zijn dat hij/zij alleen geïnteresseerd is in het halen van zijn of haar tentamen en tevreden is met een zes. Misschien is het ‘slechts’ willen halen van die zes helemaal niet zo erg, zolang studenten bestuursfuncties doen, medezeggenschapsorganen bekleden, werken bij hun studie, of een instrument bespelen.

Koen Verberne