Nieuw artikel (2)

 Verder spelen we volgens hen wel aardig voetbal, maar toch ook weer niet zo goed dat we kampioen zullen worden in juni. Elke keer dat er een bevestiging van dit verhaal is, komt zoiets in het buitenland in het nieuws. Dat is bijvoorbeeld het geval wanneer een toerist door paddo’s uit een hotelraampje springt of als er in Nederland een discussie gevoerd wordt over wat te doen met doodzieke baby’s.


En zeg nu eerlijk, ook wij hebben zo onze vooroordelen. Als u deze zomer van een Oostenrijkse buurman op de camping hoort, dat hij een grote ondergrondse garage heeft, dan denkt ook u eventjes niet aan alleen een parkeerplek voor zijn auto’s.

Voor Italiaanse verkiezingen hebben we een steevast ritueel in Nederland. De Volkskrant schrijft pagina’s over belangenconflicten en verderfelijkheid van Berlusconi en over de kracht van zijn tegenstander. Dit keer heette die Veltroni en werd met Obama vergeleken. Nu zijn de speeches van die tweede toch echt inspirerender dan die van de eerste, maar goed.

Steevast bouwde links in Italië aan een anti-Berlusoni coalitie en werd dit bij ons als krachtige tegenzet geprezen. Steevast besefte men niet dat links Berlusconi zo op 2-0 voorsprong zette.  Verkiezingen win je immers niet als je centrale idee is “die ander mag niet winnen”. Ook in Italië geldt deze politieke wet die ook elke keer weer over het hoofd gezien wordt in dat mediaritueel.

Veltroni deed desondanks iets werkelijk vooruitstrevends: hij mikte de communisten en linkse groenen uit zijn club. Deze communisten -nog geheel als vanouds met met hamer en sikkel in hun vlaggen en posters- gingen daarop alleen verder en verloren al hun zetels vanwege de kiesdrempel. Zij en andere extreemlinkse patijen zijn na deze verkiezingen de politieke woestijn in gestuurd. Dat is echt enorme winst voor het centrum-linkse blok van de toekomst. Maar ja, het hielp voorlopig niet bij het behalen van een meerderheid bij de verkiezingen van april 2008.

Berlusconi verloor vooraf gaand aan de verkiezingsstrijd zelf ook een paar bondgenoten, zoals de Christendemocraten in het centrum. Maar hij speelde het in de campagne beter met zijn optimisme, nationalisme (“we gaan Alitalia niet verkopen aan Air France/KLM”) en machismo (“vier vrouwelijke ministers, maar alleen als ze mooi zijn”). En dan krijgt een land het soort premier dat het bewondert. Iemand die ondanks alle regeltjes alles voor elkaar heeft gekregen en die zijn tegenstanders gek kan maken. Heel veel Italianen vinden zo’n man eigenlijk een voorbeeld waar ze jaloers op zijn.

Miraculeus was de omvang van zijn overwinning. De laatste keer had het linkerblok 0,11% meer stemmen behaald voor het Huis van Afgevaardigden. Daar krijg je echter een forse meerderheid mee in de kieswet, omdat je dan toch de grootste bent geworden. Voor de Senaat had Berlusconi de vorige keer daarentegen meer stemmen gekregen dan links, maar door het kiesstelsel verloor hij met één zetel verschil. Dat zou iets zijn waarover men in de USA een paar mooie rechtzaken en hertellingen zou doen, maar dat doen ze dan weer niet in Italië.

Bij zulke nipte meerderheidsverhoudingen in de senaat kon elk individueel lid in zijn eentje de regering chanteren. En meerdere senatoren –vooral die uit de rijen der populisten en communisten- deden dat dan ook regelmatig, zodat de regering-Prodi uiteindelijk toch ten val kwam.

Nu won Berlusconi –mede dankzij de afkeer van de burgers van die eerdere en besluiteloze patsituatie- zo’n grote meerderheid, dat hij in beide huizen een werkbare meerderheid heeft. Dat is helemaal nieuw voor de politiek in Italië. En dat heeft nog een nieuw effect: voor het eerst kan Berlusconi niemand anders nog de schuld geven als het mis gaat.

En wie denkt dat Nederland niets leert van Italië: de coalitie van Berlusconi heet ‘Volk van de Vrijheid’ en eerder ‘Groep van de Vrijheid’, iets wat later in ons land ook opdook. Daarvoor heette zijn partij Forza Italia (“Voorwaarts Italië”, of zeg maar ‘trots op Italië’). Berlusconi is ook niet links, niet rechts, maar recht door zee: anders gezegd, hij is als ondernemer groot geworden door zijn nauwe band met de toen nog machtige socialistische partij van de bekende en veroordeelde oud-premier Bettino Craxi, terwijl zijn eerste regering met de toen nog uiterst rechtse Alleanza Nazionale in zee ging.

Alleen op het punt van de vrouwen in de politiek volgt niemand hem in ons land. Dat was meer iets voor zijn toenmalige bewonderaar Pim Fortuyn geweest, die zoiets vast aan Wouke van Scherrenburg had toegevoegd, als hem de kans daartoe gegund was.