ScienceGuide staat voor verdieping. Dit is het platform waar de actualiteit en achtergrond elkaar ontmoeten op een inhoudelijke en doordachte wijze. Onder het uitklapteken vind je dus een toelichting, geheugensteun of voetnoot die de redactie of de auteur toevoegt. Dit doen wij om ervoor te zorgen dat wij in onze artikelen grondig en gedetailleerd in kunnen gaan op belangrijke details, zonder de lezer kwijt te raken.
Online HO veel beter voor klimaat
Nieuws |
de redactie
21 mei 2008 | Afstandsonderwijs via het web is een factor 8 tot 9 milieuvriendelijker dan contactonderwijs. Daarmee is dit een onverwacht effectief instrument voor klimaatbeleid. ‘Universiteiten en hogescholen, maar ook OCW, VROM en EZ doen er goed aan sámen te bekijken hoe de onderwijsambities minder milieubelastend tot stand kunnen komen’. Dit stelt prof. dr. Paquita Pérez Salgado in haar oratie aan de OU.
Onderzoek
Pérez, decaan van de faculteit natuurwetenschappen aan de OU, baseert zich in haar oratie op recent Engels onderzoek naar de milieu-impact van contactonderwijs, schriftelijk afstandsonderwijs en online afstandsonderwijs. Deze onderwijssystemen zijn onderling vergeleken op vijf aspecten: energiegebruik van eigen computers van studenten, papiergebruik, reizen, energiegebruik op de universiteit en het studiecentrum en energiegebruik thuis. In totaal is het energiegebruik en de CO2-uitstoot bij online onderwijs een factor 8 tot 9 lager dan bij contactonderwijs, bij schriftelijk afstandsonderwijs is dat een factor 6 tot 7.
‘De grootste effecten worden bereikt doordat bij online afstandsonderwijs studenten en docenten niet of weinig reizen en maar beperkt gebruik maken van onderwijsruimtes of gebruik maken van ruimtes die voor meerdere doeleinden en door meerdere gebruikers benut worden. Deze aspecten zijn tot nu toe niet meegenomen in de systeemmodellen van de onderwijssector, terwijl ze dus beide in hoge mate negatief kunnen bijdragen aan het milieu. Nieuw is dat in dit onderzoek de milieu- impact per student per cursus is berekend. Dat is echt een ‘eye-opener’.’
Pérez roept daarom de VSNU en de HBO-raad op om de milieu-impact van de onderwijssystemen op meer integrale wijze door te lichten en op een meer duurzame wijze vorm te geven. ‘Universiteiten en hbo-instellingen moeten verstandig gebruik maken van combinaties van contactonderwijs, afstandsonderwijs en online onderwijs.’
Overheid: bevorder virtuele mobiliteit
Het onderzoek laat ook zien dat internationale mobiliteit in het onderwijs gepaard gaat met een hoog energiegebruik. De Nederlandse overheid wil juist de internationale mobiliteit van studenten bevorderen. Pérez: ‘Het behalen van die doelen is verre van klimaatneutraal. Onderwijs waarin ook buitenlandse studenten participeren is driemaal meer belastend voor het milieu dan regulier contactonderwijs. Vanuit duurzaamheidsoogpunt heeft het dus weinig zin om de campus duurzamer te maken en tegelijkertijd de internationale mobiliteit van studenten te stimuleren.’
Daarnaast moeten meer mensen hoger onderwijs volgen en wil de overheid een leven-lang-leren bevorderen. Pérez doet daarom ook een dringend appèl aan de ministeries van OCW, VROM en Economische zaken. De ministeries doen er goed aan sámen te bekijken hoe de ambities op het gebied van internationalisering en een leven-lang-leren op een minder milieubelastende wijze tot stand kan komen. ‘Om dat te bereiken moeten universiteiten en hogescholen veel meer dan nu het geval is virtuele mobiliteit bevorderen. Online cursussen, in combinatie met een beperkt aantal bijeenkomsten, verdienen aanbeveling.’
