Succesvol management mixt bestuursstijlen

Hij vergeleek de besluitvorming in het milieubeleid in Nederland, Engeland, Duitsland en bij de Europese Commissie, en onderzocht het lokaal veiligheidsbeleid in Utrecht. Meuleman verdedigt op donderdag 15 mei 2008 zijn proefschrift Public Management and the Metagovernance of Hierarchies, Networks and Markets aan de Erasmus Universiteit Rotterdam.

Elk van de drie genoemde stijlen is aan mode onderhevig en kent fervente aanhangers, die vinden dat hun stijl alle vragen kan oplossen. Zo leggen bestuurders in het milieubeleid de laatste tijd minder nadruk op het stellen van wettelijke normen, omdat hiërarchische sturing uit de mode is. Populairder is een aanpak gericht op zelfregulering (marktsturing) en consensus (netwerksturing). Maar het ontbreken van wettelijke normen maakt het lastig om voor iedereen gelijke normen te hanteren, zoals vooruitstrevende ondernemingen vragen. Louis Meuleman ging op zoek naar de handelingslogica van publieke managers die wars zijn van heersende modes en op maat gesneden governance-combinaties toepassen. Hij vergeleek de sturingsmix bij het milieubeleid in Nederland, Engeland en Duitsland, die elk een andere (management)cultuur hebben, en bij de Europese Commissie. Ook onderzocht hij het met prijzen beladen veiligheidsbeleid rondom Hoog-Catharijne in Utrecht.

Succesvolle publieke managers blijken bewust of onbewust aan ‘metagovernance’ te doen: het ontwerpen en combineren van passende bestuursstijlen. Managers die dit doen weten precies hoe de hazen lopen en passen specifieke strategieën toe. Ze kennen hun beperkingen, maar zijn bereid de grenzen op te zoeken van hun beslissingsruimte. Een belangrijke eigenschap is dat ze vanuit meer perspectieven kunnen kijken.

Het proefschrift laat zien dat elk van de drie bestuursstijlen zijn voor- en nadelen heeft, en dat een slimme combinatie meer oplevert dan volharden in alleen een markt- of een netwerkbenadering. Ook de derde stijl, de hiërarchische aanpak, hoewel tegenwoordig niet meer zo populair, geeft in sommige situaties simpelweg de beste resultaten. Metagovernance is management met een helikopterview. Meuleman pleit ervoor in deze benadering te investeren bij beleidsprocessen, organisatieverandering, management ontwikkeling en bestuurskundig onderzoek.