Illusies over sociaal beleid frustreren

Na een economische bloeiperiode keert in Nederland eind jaren ’90 het tij. De economie hapert en er ontstaat maatschappelijke onrust. Een storm van kritiek, met Pim Fortuyn als de belangrijkste representant, barst los op de effectiviteit van het overheidsbeleid. Dat is des te opmerkelijker, omdat het grotestedenbeleid juist één van de beleidsterreinen was waarmee het toenmalige kabinet – het tweede paarse kabinet Kok – goede sier mee dacht te kunnen maken.

Het belangrijkste argument van de critici: ‘het beleid deugt niet, want de resultaten vallen tegen’, is volgens Hoenderkamp weinig steekhoudend. Het gaat namelijk voorbij aan de vraag wélke resultaten überhaupt mogelijk zijn. Het functioneren van de lokale overheid op sociaal terrein is – gezien de mogelijkheden – acceptabel te noemen. Een radicale verwerping van de leest waarop de huidige praktijk is geschoeid, zoals critici voorstellen, zou de zaak bovendien alleen maar verergeren. Aan de overheid, op haar beurt, is de taak geen hoogdravende, niet realiseerbare doelstellingen te formuleren, meer te vertrouwen op een professionele aanpak van complexe en ambigue situaties, alsook zorgen voor betere organisatie van de aanpak van problemen in plaats van per se een oplossing te willen forceren.