Doorbraak voor hbo-jurist

“We zijn daar zeer tevreden mee. Weliswaar zijn wij primair een beroepsopleiding met uitstekende arbeidsmarktperspectieven, maar we kunnen de ogen niets sluiten voor het gegeven dat veel van onze afgestudeerden nog hun master aan de universiteit willen behalen en dan wel met civiel effect.

Het onderscheid tussen een master recht met en zonder civiel effect is er gekomen na de invoering van de bachelor-master. In dat systeem kan bijvoorbeeld een bachelor geschiedenis van de universiteit verder gaan met een master rechten. Hij of zij moet dan wel eerst een schakeljaar volgen.

De orde van advocaten stond toen op haar achterste benen. Ze vonden de kwaliteit toch al vaak onvoldoende en dat zou onacceptabel zijn. Dus is in de wet opgenomen dat je voor bepaalde beroepen: rechter, officier van justitie, advocaat of notaris zowel de bachelor als de master aan een juridische faculteit van de universiteit behaald moest hebben. In dat geval krijg je ‘civiel effect’ (ce).

In het hbo waren we toen net gestart met de hbo-rechtenopleiding. Kon in het verleden de afgestudeerde MER-student in twee jaar in Nijmegen en Amsterdam de meestertitel behalen, nu kon zelfs de afgestudeerde student HBO-Rechten dat niet meer. Dus protest van onze kant.

In de wet is toen vermeld dat er bij AMvB (Algemene Maatregel van Bestuur) uitzonderingen konden worden gemaakt. Naar Nederlands recept is er toen een commissie benoemd – de commissie Hoekstra – die in de zomer van 2005 al met een advies kwam. Dit luidde: uitzondering maken voor de HBO-Rechtenopleiding. Kennelijk is wetgeving waarbij twee ministeries betrokken zijn lastig, want het heeft tot nu toe geduurd voordat de ministerraad een beslissing nam. Dit werd ook wel veroorzaakt omdat er binnen de universiteiten en het werkveld  geluiden waren te horen dat je het helemaal niet moest willen,  HBO-ers die naar de togaberoepen gingen. Daarnaast waren er binnen het HBO geluiden die een ruimere doorstroomregeling voorstonden.

Bij de opening door de minister van justitie van het gebouw in Tilburg van de Juridische Hogeschool hoopte iedereen dat de minister het verlossende woord zou spreken. Het moest nog even langer duren. Inmiddels zijn er al studenten die het traject HBO-rechten, schakeljaar en master al achter de rug hebben. In Nijmegen zelfs twee studenten van de Juridische Hogeschool die dat cum laude gedaan hebben. Zij zullen met terugwerkende kracht civiel effect krijgen”.

Het besluit van de ministerraad betekent dat mensen met een bacheloropleiding HBO-rechten die na het volgen van een schakelprogramma de universitaire graad van master behalen toegang krijgen tot de gereglementeerde juridische beroepen. Voor de toelating tot deze gereglementeerde juridische beroepen van advocaat, rechterlijk ambtenaar (in opleiding), kandidaat-notaris, en bijgevolg dat van notaris, moet iemand op grond van de Advocatenwet, de Wet op het notarisambt en de Wet rechtspositie rechterlijke ambtenaren nu nog beschikken over ofwel de meesterstitel, ofwel de combinatie van de universitaire graden van bachelor en master op het
gebied van het recht.
 
Van de huidige HBO-bacheloropleidingen is op dit moment de opleiding HBO-Rechten de enige opleiding met voldoende juridische inhoud om voor deze mogelijkheid van gelijkstelling met de universitaire bacheloropleiding recht n aanmerking te komen, zo oordeelt het kabinet. Het besluit van het kabinet wordt nog ter advies aan de Raad van State voorgelegd, waarna het in het Staatsblad wordt gepubliceerd.