Consument en kabinet, wees standvastig

‘Het afnemend vertrouwen in de economische toekomst is verklaarbaar. De Amerikaanse kredietcrisis vergroot de onzekerheid. En de inflatie neemt toe, waarbij met name alledaagse producten, zoals melk en brandstof, in prijs stijgen. Dat merk je snel.

Een goede indicator voor het afgenomen consumentenvertrouwen is de huizenmarkt, waar de dynamiek helemaal uitraakt. Dat schaadt ook aanpalende markten, want een huis kopen, betekent dat er meubels worden gekocht, nieuwe apparaten, stoffering, dat er verbouwd wordt – noem maar op. Dat de huizenprijzen niet meer zo hard stijgen, ziet het Centraal Planbureau als goed nieuws. Volgens mij gaat het daar niet om: het afnemen van het aantal transacties is slechter nieuws.

‘Verklaarbaar’ is iets anders dan ‘terecht’. Nederland doet het best goed, zeker in vergelijking met omringende landen. De werkloosheid is laag, de inflatie de laagste van de hele eurozone, de economie groeit nog steeds – zij het minder dan voorheen. Het gros van de consumenten hóeft niet in zak en as te raken van de vooruitzichten. Mensen met een vast inkomen zonder inflatiecorrectie, hebben misschien enige reden tot somberheid maar de meeste werkenden hebben geen reden tot klagen, want hun loon zal waarschijnlijk voldoende stijgen om de inflatie op te vangen.

Het gepraat over koopkrachtplaatjes schept op zich al onzekerheid. Den Haag focust te veel op het komende jaar, reageert te veel ad hoc en daardoor bijna per definitie te laat. Je zou willen dat de regering standvastiger inzette op duurzame economische groei. Dat ze zich niet van de wijs laat brengen door een schommeling of wat tegenwind, maar dat ze investeert in infrastructuur, in nieuwe elektriciteitscentrales, in woningbouw. De vraag die bepalend moet zijn, is: waar willen we staan over tien à vijftien jaar? Dat geldt ook voor consumenten: hou je verstand erbij, kijk naar je doelen op de langere termijn, investeer in onderwijs, in je werk – en realiseer je dat het nu iets minder goed gaat, maar zeker nog niet slecht.’