Meer moslim dan Marrokaan
Ketner deed een promotie-onderzoek onder een groot aantal Marokkaanse jongeren. Vaak kiezen ze er bewust voor om hun moslimidentiteit te benadrukken. ‘Natuurlijk is het geloof iets dat ze van huis uit mee hebben gekregen. Maar wat me opviel bij veel gesprekken is dat er een groot element van keuze door de jongeren zelf in zit. Je kunt kiezen of je moslim bent of niet. Dit in tegenstelling tot hun Marokkaan zijn.’ Deze duidelijk minder sterke binding met hun Marokkaanse identiteit is onder andere te wijten aan discriminatie, beargumenteert Ketner in het onderzoek. ‘Ook als moslim worden ze gediscrimineerd. Maar blijkbaar is die groepsidentiteit toch een stuk sterker.’ Overigens heeft discriminatie niet op alle jongeren een negatieve invloed; sommige jongeren willen juist een voortrekkersrol vervullen in het verbeteren van het imago van Marokkanen.
Steun en vertrouwen
Tijdens de adolescentie kunnen Marokkaanse jongeren geconfronteerd worden met uitdagingen, zoals leven in meerdere culturen, onderhandelen met ouders, ervaringen van discriminatie en het vormgeven van hun moslimidentiteit in een niet-islamitische context. Een verklaring voor de sterke identificatie met de islam is volgens Ketner de steun en het vertrouwen die een religie hierbij kan bieden. Deze jongeren kunnen veel dingen bekijken vanuit hun moslim zijn. In de islam vinden ze aanknopingspunten om tegenstellingen tussen culturen te overbruggen en ze kunnen hun zelf verworven kennis van de islam inzetten bij onderhandelingen met hun ouders.
Eigentijdse interpretatie islam
De exploratie op het gebied van de islam is hoog: de jongeren nemen niet automatisch de gewoontes en gebruiken van hun ouders over, maar geven een eigen invulling aan de moslimidentiteit. Zo’n 95 procent van de jongeren geeft aan dat zij zelfstandig op zoek gaan naar informatie over hun geloof. ‘Dat kan in de moskee zijn, maar ook op internet of in de bibliotheek’, aldus Ketner. ‘Daarbij gebruiken ze ook elkaar als bron. Veel jongeren hebben daardoor een heel eigen en eigentijdse interpretatie van de islam. Ze zijn er op een andere manier mee bezig dan hun ouders.’
Jongeren zelf aan het woord
Ketner koos er bewust voor geen jongeren te interviewen uit de grote steden. ‘Daar wordt al zo’n groot deel van de onderzoeken gedaan. Om dezelfde reden heb ik mijn onderzoek ook niet speciaal gefocust op probleemjongeren of radicalisering.’ Er komen geen professionals of specialisten aan het woord; Ketner heeft de jongeren zelf laten vertellen over verschillende thema’s die in hun adolescentieperiode belangrijk zijn. Ketner promoveert op 2 oktober aan de Rijksuniversiteit Groningen
Meest Gelezen
‘Compensatoir toetsen komt kwaliteit hoger onderwijs wél ten goede’
‘Juist bij flexibiliteit heeft student behoefte aan structuur’
Minister: “Verengelsing ondermijnt de toegankelijkheid van universiteiten”
Wet leeruitkomsten: Doorgeschoten individualisering of broodnodige keuzevrijheid?
Kamer zet voorlopig streep door volgende ronde Groeifonds