‘Europa heeft alle talenten hard nodig’

Waarom stelt u zich verkiesbaar als president van de EUA?

“Universiteiten spelen een heel grote rol in de kennisontwikkeling in Europa. In sommige landen zelfs de hoofdrol. Bovendien hebben zij een cruciale functie in het verbinden  van onderzoek en onderwijs. Daar moet meer recht aan worden gedaan en daar wil ik me voor inzetten.

Hoe ziet u die rol van universiteiten in Europa?

“Beide taken die de universiteiten vervullen – onderzoek èn onderwijs – zijn cruciaal voor de toekomst van Europa. Deze toekomst ligt in de handen van hoogopgeleide toekomstige generaties. Bij hun opleiding spelen universiteiten een grote rol. We moeten er voor zorgendat er in Europa buitengewoon goede universiteiten zijn, maar het is ook belangrijk dat er niet een tegrote kloof ontstaat tussen de top ende overige universiteiten. De focus mag dus niet alleen op de ontwikkeling van een elite liggen. Het gaat erom een brede basis van talent te ontwikkelen, want Europa heeft alle talenten hard nodig.

En de rol van de EUA?

“De EUA heeft in de relatief korte tijd van haar bestaan al veel bereikt. De rol van de universiteiten in Europa is groter dan een aantal jaar geleden. Maar het is wel zaak om iedere volgende periode een stap te maken naar een hoger echelon, met meer activiteiten en een grotere zichtbaarheid. Dat vraagt nu om een nieuwe impuls en ambitie.”

En die impuls gaat u geven?

“Ik ben van plan veel tijd en ambitie in de EUA te steken. Het ligt ook in het verlengde van mijn jaren als bestuurder aan de Universiteit van  Amsterdam. Ik ben er toen altijd op gericht geweest om een stimulerende en ambitieuze universiteit te scheppen. Ook nu bij de Vereniging van Universiteiten (VSNU) werk ik eraan dat de universiteiten in Nederland de reputatie krijgen die zij verdienen. Binnen de EUA wil ik echt bereiken dat de universiteiten de credits krijgen voor wat zij tot stand brengen.”

Hoe wilt u dat bereiken?

“Het gaat erom niet passief af te wachten, maar actief te streven naar een grotere zichtbaarheid en betere reputatie. Niet alleen reageren op wat er in Brussel gebeurt, niet alleen doorgaan met de Bologna-agenda. We moeten als universiteiten nieuwe initiatieven nemen, zelf de agenda gaan zetten.

”Hoe verhouden die nieuwe initiatieven zich met de lopende zaken?

“De helft van de tijd ben je bezig met de bestaande agenda. Dat gaat om belangrijke zaken als het Bologna-proces en de onderzoeksinitiatieven die de Europese Commissie neemt. Daarnaast wil ik veel tijd steken in een nieuwe agenda die breed gedragen wordt door de universiteiten in heel Europa. Het gaat daarbij om maatschappelijk relevante zaken die goed zijn voor de research-universiteiten en de universiteiten die dat willen worden.

Wat moet er in die agenda staan?

“Dat bepalen de leden van de EUA, niet de president. Ik zal veel tijd besteden aan het bezoeken van universiteiten in heel Europa, om te horen wat er speelt, zichtbaar te maken wat leeft, te analyseren wat er gebeurt. Het gaat niet om mijn persoonlijke agenda. Je loopt voorop met de vlag van je organisatie, niet met die van jezelf.

Dat betekent natuurlijk niet dat ik geen overtuigingen heb. Ik heb mij de afgelopen tijd ingezet voor open science, het bevorderen van grensoverschrijdende samenwerking tussen universiteiten en voor de wijde range aan soorten hoger onderwijs die in Europa een rol spelen.”

Hoe ziet u de rol van een EUA-president?

“Mijn rol zal vooral zijn te binden, het vinden van beelden die men herkent, de ambitie weergeven die er leeft. De manier waarop je optreedt is daarbij zeer belangrijk. En daarnaast moet je altijd en eeuwig zorgen dat wat je bepleit en waar je voor staat ook gedragen wordt door de leden van de organisatie. Anders krijg je niks voor elkaar.”