Aria Bèta
Ook de operawereld staat dezer dagen volop in het teken van de inspiratie door Bèta’s. De high definition, live bioscoopvoorstellingen uit 'the Met' in New York voorop: 8 november spelen ze daar de gloednieuwe ‘Dr. Atomic’ van John Adams. Een opera over de fysici en hun eerste atoombom in de woestijn van New Mexico. Op 22 november komt ‘La Damnation de Faust’, Berlioz’ meesterwerk over de researcher die zijn ziel verkoopt voor succes en sex. Beide een must vanwege de enscènering en het top zangersensemble!
Dr. Atomic maakte twee jaar geleden bij zijn Amsterdamse première diepe indruk. Adams schreef – opnieuw – een diepzinnige én toegankelijke opera. De rol van de ambitieuze, met zijn geweten, collega’s en militairen worstelende bombouwer Robert Oppenheimer was geloofwaardig en muzikaal soms meeslepend. In New York heeft men zelfs dezelfde zanger als in Amsterdam voor de première gekozen, Gerald Finley. Let vooral op zijn aangrijpende, ‘gospelkleurige’ aria Batter my heart.
Als je nagaat hoeveel opera’s over Doktor Faust en zijn legende gecomopneerd zijn, dan snap je dat ‘bèta’ nooit saai of ontoegankelijk hoeft te zijn. Berlioz schreef een van de beste; bijna onuitvoerbaar wat de eisen aan zangers en regie betreft, revolutionair als stuk muziektheater. De nieuwe New Yorkse productie van deze maand is de eerste Damnation de Faust in lange tijd die ‘the Met’ aandurft. Bij deze componist geen zoetige liefdesduetten met Gretchen, maar een gevecht met de duivel, en dan vooral die in Faust zelf. De titel van het stuk zegt het al: ‘Fausts verdoemenis’ is het thema.
Het blijft verbazen dat het Franse 19e-eeuwse componisten waren die de grote Duitse werken van Goethe het beste wisten te vertolken: Berlioz natuurlijk, maar ook Massenet met zijn prachtig lyrische opera ‘Werther’ en zelfs Gounod, wiens ‘Faust’ de populairste opera aller tijden was voordat Puccini aan het werk ging als componist.
Kuifje liefhebbers weten waarom dat zo was. Bianca Castafiore, de Milanese nachtegaal en diva der ultieme diva’s, zingt in zijn stripalbums steeds weer die ene aria. De Juwelenaria van Marguérite uit Faust van Gounod. “Aaahh, je ris de me voir si belle dans ce miroir…!”
En zo komen we via ‘Vliegende Hollanders’, een vroege, zeer doemrijke Wagner-opera!, de bioscoop, Hector Berlioz en Kuifje’s strips bij de atoombom en ander Sci/Tech-vernuft terecht. Bèta saai? Hoe kom je er bij.
