Arne Duncans beleid in Chicago is veelzeggend

Chicago is een stad waar de scheidslijn tussen arm en rijk ‘hard’ is. Deze manifesteert zich in verschillen in het sociaal, cultureel en onderwijskapitaal van jongeren. Ondanks de dromen, aspiraties en ambities van jongeren om te studeren, stroomt lang niet iedereen door naar het hoger onderwijs, laat staan dat iedereen die doorstroomt succesvol afstudeert. In Chicago concentreren slecht presterende ‘public inner city schools’ zich in de wijken met veel criminaliteit, waar vooral diegenen wonen die onder de armoedegrens leven, waaronder veel etnische minderheden zoals African Americans en Latino’s.

In 2003 hebben de burgemeester van Chicago (Mayor Daley) en Arne Duncan naar aanleiding van het onderzoek “From High School to the future”[1] het initiatief genomen om het openbare schoolsysteem in Chicago te verbeteren. Elk kind in Chicago moet de kans krijgen om succesvol te zijn in het hoger onderwijs. Vanuit de ambitie “Excellence as norm and not the exception” heeft CPS zich in 2004 als doel gesteld dat in 2010 64% van de leerlingen doorstroomt vanuit het publieke voortgezet onderwijs naar het hoger onderwijs. In 2004 werd het doorstroompercentage vastgesteld op 43,5%. In 2007 is de doorstroom naar het hoger onderwijs gestegen naar 50%. Hierdoor krijgen meer jongeren uit lage inkomensgroepen de kans om niet alleen te dromen van studeren maar ook om hun dromen waar te maken.

CPS is met 147 high schools en 400 basisscholen één van de grootste (publieke) schoolsystemen in de VS met een grote diversiteit in de schoolpopulatie. 90% van deze schoolpopulatie is ‘low income’. De stijgende vraag naar meer kennisintensieve arbeid maakt een groei van hoger opgeleiden noodzakelijk. De uitdaging is om het potentieel in een vroeg stadium al in het primair onderwijs te herkennen en dit potentieel met de juiste begeleiding en ondersteuning uit te dagen, te aspireren en voorbereiden op studeren in het hoger onderwijs. Doorstromen naar het hoger onderwijs alleen is niet voldoende. CPS ziet het als haar taak en verantwoordelijkheid om jongeren in het primair en voortgezet onderwijs voor te bereiden op succes in het hoger onderwijs. Succesvol afstuderen is het doel. Daarbij moeten meer leerlingen vanuit het publieke schoolsysteem de kans krijgen om door te stromen naar competitieve en selectieve universiteiten.

CPS streeft economische doelstellingen na vanuit de overtuiging van gelijke kansen voor arm en rijk, zwart en wit, mannen en vrouwen en voor studenten met een functiebeperking. Dit kan alleen door structurele en intensieve samenwerking op alle onderwijsniveaus vanuit een systeembenadering. CPS werkt samen met de gemeente, de federale overheid in Washington DC, met universiteiten zowel landelijk als in de regio, met de private sector via non-profit organisaties en Foundations zoals de Gates Millenium Foundation. Samenwerking met Foundations en de private sector is noodzakelijk om hoger onderwijs financieel toegankelijk te maken voor bepaalde groepen studenten. Oftwel geld volgt het talent.

Onderwijs in een grootstedelijke context als Chicago heeft een eigen dynamiek en eigen uitdagingen. Dit wordt duidelijk door het belang dat scholen en universiteiten niet alleen hechten aan de betrokkenheid van ouders bij het onderwijsproces maar ook van local communities waar leerlingen en studenten vandaan komen. De maatschappelijke rol en verantwoordelijkheid van universiteiten in de grootstedelijke context is belangrijk! Universiteiten geven niet alleen aan de samenleving maar zij leren en krijgen ook veel van de samenleving via studenten, ouders en communities. Diversiteit is een gegeven en dus een uitgangspunt. Vertrouwen hebben, vertrouwen geven en vertrouwen krijgen is daarbij cruciaal. Wat mij het meest heeft geïnspireerd is het belang van ‘trust and ownership’  op alle niveaus in het onderwijs en op het individuele niveau van studenten, ouders en docenten.

Mary Tupan-Wenno
Directeur ECHO, Expertisecentrum Diverteitsbeleid (www.echo-net.nl)